Boekbespreking 'Unheilige Allianzen'

John Postma

Begin december 2005 was het zover. Bij de Duitse uitgeverij Unrast is opnieuw een boek verschenen over fascistische en extreemrechtse tendensen in (sub)culturele muziek. Was er eerder aandacht geschonken aan Darkwave en Neofolk, dit maal nemen de twee auteurs, Christian Dornbusch en Hans Peter Killguss, de stroming Black Metal onder de loep. Hun studie heet 'Unheilige Allianzen, Black Metal zwischen Satanismus, Heidentum und Neonazismus'.

Het boek geeft een uitvoerig beeld over het ontstaan van Heavy Metal, Speed-, Trash-, Death- en Black Metal. De belangrijkste focus in het boek is echter Black Metal, zonder die hele scene in een kwaad daglicht te zetten. Diverse begrippen zoals 'War Metal' en 'Anti Human Black Metal' worden uit de doeken gedaan. In het hoofdstuk 'True or not' behandelen de schrijvers de discussie door Black Metalliefhebbers over wie echt tot de scene behoort en wie niet. In de visie van de underground zijn populaire bands zoals Cradle of Filth niet 'true'. Ook de rol van satanisme, occultisme en heidendom krijgt aandacht. Vanuit al deze informatie beschrijven de auteurs een stroming in de Black Metalscene, die zich National Socialist Black Metal (NSBM) noemt.

NSBM
In Noorwegen ligt de kiem van de NSBM. Het is dan ook niet verwonderlijk dat de Noorse Black Metal, en in het bijzonder de rol van de persoon Varg Vikerness, een belangrijke plaats in het boek heeft. Aan de hand van illustratiemateriaal krijgt de lezer een goed beeld over wat zich in het begin van de jaren negentig in Noorwegen op dit gebied heeft afgespeeld. Over de Duitse gangmakers achter de NSBM wordt geschreven in verschillende hoofdstukken, onder andere in het hoofdstuk over de verbintenis tussen satan, Wodan en Hitler. De aandacht richt zich met name op de band Absurd, het label Darker than Black Records en het Duits Heidens Front. Na de Duitse verhandelingen besteden de schrijvers aandacht aan het internationale karakter van de NSBM. Het internationale hoofdstuk start met een verhandeling over het concert van 2004 in Bladel in Nederland, waar Ad Hominem en Seigneur Voland, twee NSBM-bands, op de planken hebben gestaan. (1) Overigens prijkt een foto van Seigneur Volands gitarist, die genomen is tijdens het bewuste concert, op de voorkant van het boek. Diverse Europese landen passeren de revue, onder andere Frankrijk en Spanje, evenals verschillende Oost-Europese landen, de Verenigde Staten en Latijns-Amerika. De schrijvers sluiten het informatieve gedeelte af met een hoofdstuk over de alliantie tussen nazi-skins en NSBM-liefhebbers. Zoals gebruikelijk in Duitse studies eindigt het boek met een uitgebreid personen- en organisatieregister.

Nederland
Qua schrijfstijl is het boek vlot en duidelijk geschreven, maar er ontbreekt toch een en ander. Beide auteurs hebben duidelijk jarenlang onderzoek gepleegd, maar een nadeel is dat het boek eigenlijk teveel informatie bevat. De lezer wordt overspoeld met namen en pseudoniemen en verschillende uitgaven van muziek. Ook het gebruik van enige gedateerde informatie is soms een minpunt. In ieder geval geldt dat voor Nederland, waar bijvoorbeeld bepaalde bands, zoals Holocaust, en magazines als Doors of Perception en Satans Perversion Zine, al geruime tijd niet meer bestaan. Dat de twee Duitse onderzoekers een relatief jonge Nederlandse NSBM-band zoals Oak niet weten te lokaliseren is begrijpelijk. Oak is obscuur en klein. Het is wel een band die gelieerd is aan het heidense fascistische Pagan Front. Wonderlijk is wel dat Calslagen niet wordt genoemd. Calslagen is een NSBM-band uit Alphen aan den Rijn, die afgelopen zomer tourde met de bekende fascistische band Brigade M. Ook het Delftse label Blazing Productions komt in het boek niet aan de orde. Dat gemis zal ik hier enigszins opvullen.

Blazing Productions
Blazing Productions is een label dat internationaal bekend is en zeker gerekend kan worden tot het gebied van de extreemrechtse metalscene. Vanaf september 2004 is Blazing Productions een officieel geregistreerde handelsonderneming, maar vele jaren eerder vertoonde het al activiteiten. In 2002 viel het label op door hun steun aan de Europese tour van Grand Belial's Key. Wie in 2004 de website van Blazing Productions bezocht, moest doorklikken op een symbool waarin een swastika en een zwarte zon was verwerkt. Inmiddels is de swastika vervangen door een symbool dat erop lijkt. Bij deze 'poort' waren ook twee schilden geplaatst waarop de 'fasci', de takkenbos met bijl, is afgebeeld. Deze 'fasci' werd door de Italiaanse fascisten van Mussolini gebruikt. Tegenwoordig gebruikt het label de afbeelding bij twee soldaten, die op de website bij 'legions' staan, waar het logo op hun schild prijkt. Wie via de startpagina doorklikt komt bij de openingssite waarop een universum te zien is met rode puntjes. Deze puntjes vormen twee swastika-symbolen, een links en rechtsdraaiend hakenkruis. Meer symboliek is terug te vinden in de sectie 'Mercatvs', waar twee zwarte zonnen de bezoeker verwelkomen. De zwarte zonnen zijn verbonden met een kader dat bestaat uit een aaneenschakeling van swastika's. Op de single-hoes van de Griekse NSBM-band Bannerwar (zie illustratie) is eveneens een hakenkruis te vinden. Deze single is uitgegeven door Blazing Productions. Dat het label problemen verwachtte met het drukken van de hoesjes in Nederland valt terug te lezen op een Metalforum. Blazing Productions zegt op zoek te zijn naar een buitenlandse drukker die geen moeite heeft met het drukken van zonnewielen en swastika's.

Hoes van de Bannerwar-single Chronicles of Pagan Steel; het hakenkruis zit subtiel verwerkt tussen de
E en de R van de bandnaam

Nevenactiviteiten
Naast de eigen uitgaven, verkoopt Blazing Productions veel underground Black Metal, waarvan een deel overduidelijk behoort tot de NSBM. Zo heeft bijvoorbeeld de Russische fascistische band Sturm een hakenkruis in haar logo en een keltenkruis op de hoes van haar tape. Overigens behoort Sturm tot de 'legions' van Blazing Productions en is de volledige biografie van de band terug te lezen op de website van het label. Verkoop en productie van muziek is niet de enige activiteit van Blazing Productions. In de verkoopsectie biedt het label ook diverse vlaggen aan met keltenkruizen en hangertjes met een triskel (driepotig hakenkruis). Voorheen was een hangertje met een hakenkruis te koop, maar deze is inmiddels uit het assortiment verdwenen. Blazing Productions verzorgt ook de distributie van boeken met teksten die afkomstig zijn van de extreemrechtse Italiaanse denker Jules Evola. Een van de boeken heeft als titel: Three aspects of the Jewish Problem. Ook verspreidt Blazing Productions diverse informatie van extreemrechtse en nationaal-socialistische partijen, zoals nieuws over een Golden Dawn-festival in Griekenland en een oproep tot steun aan het extreemrechtse European National Front, waarvan ook de Nederlandse fascistische splinterpartij Nationale Alliantie deel uitmaakt.

Traditionalisme

Extreemrechts
Het label geeft te kennen niets met neonazisme te maken te willen hebben, maar zwijgt op vragen waarom zij ruimte bieden aan NSBM-bands en waarom zij extreemrechtse propaganda verspreiden. Een underground label, dat meewerkt aan deze verspreiding, dat zelf muziekdragers uitgeeft van onder andere NSBM-bands en dat zelf gebruik maakt van symboliek afkomstig uit het fascistische en nazistische tijdperk past perfect in het kader van het boek Unheilige Allianzen. Met de wetenschap dat Blazing Productions naast het aantal extreemrechtse bands ook veel underground black metal verkoopt, kan zij toch worden gerekend tot het gebied van de NSBM.

John Postma is lid van de redactie van Alert!