Redactie Alert!

'Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2009, in tijden van crisis', diverse auteurs. Hoogleraar politieke wetenschap Ruud Koole schrijft in zijn artikel 'Antipolitiek, populisme en de kritiek op het Nederlandse parlementaire stelsel' over 3 perioden, het interbellum, de jaren zestig en de laatste 10 jaar. Het algemeen kiesrecht werd bekritiseerd door zowel de zwerver Hadjememaar, die met zijn Rapaillepartij in de Amsterdamse raad werd verkozen, en daarmee aantoonde dat 'het volk gemanipuleerd kon worden met dat kiesrecht', als door de Leidse hoogleraar G.J.P.J. Bolland, die tekeer ging tegen elk soort modernisme, waaronder democratie en de nieuwe uitvinding, de fiets. Mede om zijn antisemitisme en zijn afkeer van socialisten wordt deze ultrareactionair gezien als een voorloper van het Nederlandse fascisme. Via de NSB, de Boerenpartij en de fictieve 'Tegenpartij' van van Kooten en de Bie, belanden we bij de NVU, de CD, de SP in de beginperiode als tegenpartij en natuurlijk Fortuyn, Wilders en Verdonk. Koole noemt Wilders eerder demagogisch en minder 'volks' dan Verdonk; Wilders zet zich heftig tegen de elite, maar verheerlijkt 'het volk' slechts indirect en in het algemeen heeft de PVV geen hoge pet op van 'het volk', zoals bleek uit de 'undercover'-operatie van een HP-journaliste bij die partij. Uitgeverij Boom. € 19,50

'Geert Wilders in debat, over de framing en reframing van een politieke boodschap', Hans de Bruijn. Hoogleraar bestuurskunde de Bruijn analyseert in dit essay de manier waarop enig PVV-lid Geert Wilders het politieke debat nu al jaren domineert. Hij bespreekt de frames, een begrip voor het construeren en presenteren van opvattingen, een bepaalde manier van kijken naar de werkelijkheid, een mindset, die Wilders hanteert en laat zien wat de intelligentie van deze frames is. Opponenten die zich in Wilders' frames laten lokken, staan eigenlijk al bij voorbaat op achterstand. Dan is er dus een strategie van reframing nodig, het ontwikkelen van alternatieve frames, die de tegenstander op achterstand zetten. De Bruijn geeft talloze voorbeelden uit het recente politieke debat en geeft aan wat de boodschapper wil overbrengen en hoe opponenten reageerden en hadden kunnen reageren. Interessant en handzaam boekje! Uitgeverij Lemma. € 12,50

'Waarom is de burger boos? Over hedendaags populisme', Maarten van Rossem. Wie zich interesseert in het zoeken naar verklaringen voor de huidige rechts-populistische tijdsgeest, in het op een na rijkste land van de EU, kan in de betere boekhandel zijn of haar hart ophalen. Ook Maarten van Rossem mengt zich in de strijd, in zijn kenmerkende rustige, soms wat cynische maar altijd relativerende stijl, zoals hij eerder al in zijn eigen blad Maarten kritische noten kraakte over de populisten. Centrale vraag in het boekje; hoe komt het dat steeds meer Nederlanders de overheid, het politieke systeem en de maatschappelijke elite als vijanden zien? Daar komt van Rossem wel uit. Maar volgens hem is het rechtspopulisme een correctie van het politiek systeem en daarmee een blijvertje. Vraag is in welke vorm. Uitgeverij Nieuw Amsterdam. € 12,95

'Hoezo mislukt? De nuchtere feiten over de integratie in Nederland', Frans Verhagen. Amerika- en integratiedeskundige Verhagen presenteert de feiten over integratie, een van de meest beladen onderwerpen in politiek en samenleving, in Nederland en vergelijkt die met de integratie in andere immigratielanden. Hoe is het gesteld met de taalbeheersing van allochtonen? Hoe doen ze het op de arbeidsmarkt? En in het onderwijs? Wat zijn de verschillen tussen de eerste generatie en de hier geboren en opgegroeide tweede generatie? In een van de twee voorwoorden geeft Leefbaar Rotterdamlijsttrekker Marco Pastors aan het niet eens te zijn met het boek en loopt vervolgens leeg met een opsomming van incidenten die hij naar goed rechts-populistisch gebruik toeschrijft aan een hele groep in de samenleving. Dat is dan weer typerend voor de manier waarop het debat over integratie wordt gevoerd, maar zegt dus niets over de feiten. Vandaar dit boek. Uitgeverij Nieuw Amsterdam. € 17,95

'Operatie Black Tulip, de uitzetting van Duitse burgers na de oorlog', Jan Sintemaartensdijk & Yfke Nijland. In september 1946 begon de Nederlandse regering met het verwijderen van mensen met de Duitse nationaliteit uit Nederland. Zij werden van hun bed gelicht, in kampen opgesloten en daarna de grens overgezet. Hun bezittingen moesten ze achterlaten. Operatie Black Tulip was begonnen. Voor Duitsers die zich tijdens de oorlog 'oprechte vrienden van Nederland' hadden getoond, maakte de regering een uitzondering, maar bewijzen daarvan waren moeilijk te leveren. Aanvankelijk steunde de Nederlandse bevolking dit uitzettingsbeleid. Maar langzamerhand bleek dat er ook mensen werden opgepakt die dat niet verdienden. Hoewel de uitzettingen en kampen steeds heviger protesten opriepen, werd het beleid pas in 1949 helemaal stopgezet. Auteurs geven een overzicht van deze episode aan de hand van de lotgevallen van enkele families die dit overkwam. Uitgeverij Boom. € 19,50