In de geest van het Derde Rijk
John Postma
In een persbericht, dat Constant Kusters na afloop van de Enschedese demonstratie schrijft, maakt de voorman zich nogal boos over de inbeslagname van een vlag. "Aangekomen op het station in Enschede werden we geconfronteerd met een overijverige in beslag wilde nemen. Het werd de vlag met hamer en zwaard. Deze vlag is nergens in Europa verboden en moest als een trofee in beslag genomen worden", aldus het schrijven van Kusters. De symboliek op deze vlag refereert direct naar het Derde Rijk. De hamer in combinatie met het zwaard kreeg vooral bekendheid door de gebroeders Strasser, die het als symbolisering zagen van hun socialisme (hamer) en de strijd voor de natie (zwaard). "Het socialisme als idee spreekt wereldwijd mensen aan. In de praktijk is het socialisme gebonden aan tijd, ruimte en de ziel van een volk, dat het uiteindelijk moet verwezenlijken. Het linkse socialisme is vruchteloos, omdat zij zich afkeren van de natie en eigenlijk handelen in strijd met de ziel van het eigen volk. Natie en socialisme zijn onafscheidelijk met elkaar verbonden", aldus Strasser.
|
Otto en Gregor Strasser zijn niet de enige twee die met dit symbool hun nationale socialisme (lees nationaal-socialisme) proberen te duiden. Ook de Hitlerjugend verhief het hamer-zwaardsymbool tot een loyaliteit aan het nationale socialisme, zoals blijkt uit hun blad 'Die en zwaard. Ze zijn het symbool van onze arbeid en onze strijd. Ze zijn onze overtuiging en laten zien waarvoor we staan. We willen duidelijk maken dat we met ons socialistische lot van ons volk verbonden zijn en dat onze waarde de vrijheid van ons nationale socialisme is. We zijn tegen het systeem van lafheid en onderdrukking. Tegenover de handelsgeest plaatsen we het heldendom van de Duitse frontsoldaten. Onze socialistische strijd staat in het teken van de hamer. Een nationale socialistische volkswil sterkt ons om de ketenen van de slavernij te breken, voor de vrijheid van de Duitse natie. Dit is het teken van het zwaard.' In beide gevallen keert de hamer als symbool terug naar het 'socialisme', een socialisme dat volgens Otto Strasser onafscheidelijk verbonden is met de natie. Strasser, en met hem de Hitlerjugend, was van mening dat het Duitse volk en de natie door het lot met elkaar was verbonden en daarom voorbestemd was om als een volk met een socialistische (gemeenschappelijke) ziel te opereren. Het is als een oerinstinct dat altijd en overal in Duitsland aanwezig is. Een soort van bloedreligie die telkens aan de nazaten wordt doorgegeven.
|
Neonazi's van de Nationale Socialistische Aktie (NSA), die als een zwart blok in beide demonstraties van de NVU hebben deelgenomen, dragen immer hun vaandels met zich mee. Op deze rode vaandels staat een cirkel afgebeeld met daarin de tekst 'Nationale Socialistische Aktie'. Twee gekleurde vlaggen vullen de ruimte in de cirkel. Op de voorgrond is duidelijk een rood vaandel zichtbaar, met daarachter een zwarte vlag. Deels is het gejatte symboliek, maar voor een ander deel niet. Makers van deze vlaggen hebben wel degelijk een bewuste verwijzing naar het mislukte rijk van Adolf Hitler in ogenschouw genomen. Zoals al eerder is betoogd verwijzen de meeste autonome nationale socialisten naar het pseudo-socialisme van Gregor en Otto Strasser. Een socialisme maar meer een corporatistische houding waarbij het individu in de natie niet meetelt. 'Du bist nichts, dein Volk ist alles' Om het onderscheid met het Marxistische gedachtegoed te maken, gebruiken de autonome nationaal-socialisten de kreet 'Hate Marx, love socialism'. Als symbool van het pseudo-socialisme wappert de rode vlag.
Zwarte vlag
Maar hoe zit het eigenlijk met de zwarte vlag op het vaandel van de
anarchisme, een gedachtegoed dat vrijheid nastreeft zonder natiestaten
en overheden. Anarchisten gebruiken juist deze kleurloze
(zwarte) vlag om aan te geven dat ze voor geen enkele staatsvorm
zijn. Je zelf buiten de natie plaatsen, met een kleine referentie naar
de vroegere piraten die ook een zwarte vlag als symbool gebruikte
en zichzelf daarmee vogelvrij verklaarden. Maar is de zwarte vlag
dan per definitie een symbool van anarchisten en muiters? Nee!
Reactionaire, fascistische en nationaal-socialistische groepen, zoals
de Freikorpsen en de Landvolkbewegung, maken ook gebruik van de
zwarte vlag. Voor deze groepen is de zwarte vlag het symbool van
verzet, het vaandel van de nood in het Duitse rijk, of als 'lege, niet
ingekleurde' vlag, ter vervanging van de verboden hakenkruisvlag.
Met nood wordt hier verwezen naar het gebrek aan eenheid onder
Duitse rechtsextremisten, de zwarte vlag wordt dan gezien als een
soort verzamelsymbool om Duitse rechtsextremisten van diverse
pluimage te verenigen (symbool van vereniging).
Verzet
In 1923 formuleert de conservatiefrevolutionaire denker Arthur
Moeller van den Bruck het als volgt: "Al knarsetandend en denkend
aan de tienjarige Duitse onvrijheid, zal de 'Jungnationale
Bund' vanaf 11 november 1928 de zwart vlag gaan hijsen op
bijeenkomsten, kampen en bij ontmoetingen met buitenlandse
jeugd. Gelijktijdig spoort men alle volksbewuste jeugd en jeugdige
bondgenootschappen in Duitsland aan om hun voorbeeld te volgen.
De zwarte vlag betekent voor ons niet kommer en kwel, maar
getuigenis en roeping. Het vaandel van het gebrek en de slavernij
zal voor ons verworden tot de vlag van verzet en vrijheidsstrijd."
Volgens de nieuwrechtse schrijver Karlheinz Weissmann baseren
de 'Freien Kameradschaften', een groep nationaal-socialisten die
zich in de traditie van het nationaalrevolutionaire 'Schwarze Front'
van Gregor en Otto Strasser plaatsen, zich op de 'zwarte vlag'-symboliek zoals Arthur Moeller van den Bruck die hierboven
omschreven heeft. 'Wij bevinden ons heden wederom in een tijd
van vreemde heerschappij en onderdrukking. Totdat de overwinning
is behaald schreeuwen wij: "Hijs de zwarte vlag!", aldus een
tekstcitaat van Freie Nationalisten op een verzamel-cd ter glorie
van de zwarte vlag en het nationale verzet.
|
'Wij zijn de ware antifascisten' schreeuwt een koor van acht neonazi's op het stationsplein in Enschede. Ware antifascisten? Toen Otto Strasser in 1930 uit de NSDAP stapte, startte hij zijn eigen groep: Nationalsozialistische Kampfgemeinschaft Deutschlands. Deze groep werd later herbenoemd tot Schwarze Front. Met dit front behoorde Strasser nog steeds tot de extreemrechtse vleugel op het politieke strijdvlak, ondanks dat hij en zijn front zich keerde tegen de loze beloftes van Adolf Hitler. Strasser benadrukte telkens weer dat Hitler geen aanstalten heeft gemaakt met het vernietigen van Duitslands echte vijanden. In zijn boek, Sozialistische Revolution oder Faschistischer Krieg?, dat in 1934 werd uitgegeven, zette hij uiteen welke vijanden Hitler steunden, zoals westerse liberalen, kapitalisten en fascisten. In het Derde Rijk waren er diverse ideologische stromingen actief, die in strategie en aanhang verschillend van elkaar waren, maar in wezen weinig verschilden van de basisgedachte van het nationaal-socialistische gedachtegoed. Het zogenaamde 'antifascisme' van deze Hitler-dissidenten heeft vooral betrekking op onderlinge machtsstrijd. Deze machtsstrijd maakte de gebroeders Strasser niet tot antifascist, maar slechts tot tegenstander van Hitler. Per slot van rekening werd de basis van het nationaal-socialisme niet door de Strassers aangevochten.
Blijvend
Wie herinnert het zich nog dat de NVU wilde gaan werken aan
een beter imago voor de buitenwereld? Beelden van de laatste
twee demonstraties laten duidelijk zien dat ze via slinkse wegen
alsnog het gedachtegoed van het Derde Rijk willen verspreiden.
Het is daarom van belang om hun gebruikte symboliek opnieuw
te duiden. In de praktijk blijkt dus dat van die imagoverbetering
bitter weinig terechtkomt. Met een masker van goede bedoelingen
willen ze de mensen overtuigen van hun wereldbeeld.
Een wereldbeeld dat direct ontleend is aan het Derde Rijk, zoals
het meedragen van spandoeken met daarop een afbeelding van
Strasser, een vlag met het hamer-zwaard-symbool en leuzen zoals
'nationale socialisme, nu!'. Voor de meeste mensen zullen deze
symbolen onbekend zijn, maar neonazi's weten maar al te goed
waarmee ze lopen. Het mag dan minder nazistisch ogen, maar een
ding blijft na het duiden van deze symboliek duidelijk: het zijn en
blijven neonazi's.