alert!

Spectaculaire ontvangst Dewinter in Amsterdam
Jeroen Bosch (AFA)

Filip Dewinter, voorman van het extreem-rechtse Vlaams Blok uit België, toog op zondagochtend 24 september naar Amsterdam. Het live-debatprogramma Buitenhof had hem uitgenodigd om, in het kader van de gemeenteraadsverkiezingen van 8 oktober in België, in debat te gaan met Johan Leman, directeur van het racisme-bestrijdingscentrum in Brussel en VVD-kamerlid Henk Kamp. Een en ander liep niet volgens Dewinters scenario.

Boeien
Doorgaans verlopen bezoeken van Filip Dewinter aan Nederland niet onopgemerkt. De eerste poging om publiekelijk op te treden in Nederland deed Dewinter in 1988. Na allerlei mislukte pogingen een zaal te huren, eindigde Dewinter in het huis van Egbert Peree, Centrumdemocraat (nu NNP'er) uit Dordrecht, waar hij op de tweede verdieping de pers via een handmegafoon te woord wilde staan. Bij zijn eerste woord werd hij echter door de Dordtse politie in de handboeien geslagen en afgevoerd. Een tweede poging volgde in 1997. Aanvankelijk wilde het Vlaams Blok in Nieuwspoort in Den Haag een persconferentie geven, maar daar waren ze niet welkom, een protestbrief aan Binnenlandse Zaken ten spijt. Uiteindelijk kwamen ze voor de persconferentie over de Groot-Nederlandse gedachte, via een organisatiebureau, in Woerden terecht. De Nederlandse tak van Voorpost zorgde voor de beveiliging en een ingewikkelde route voor belangstellende journalisten, bang verstoord te worden door tegenstanders. Dewinter en co hielden uit angst voor vervolging hun racistische praatjes voor zich en pleitten enkel voor verregaande politieke, culturele, sportieve en economische samenwerking tussen Vlaanderen en Nederland.
Op 28 maart 1998 sprak Dewinter voor een gezelschap van Nederlandse rechts-extremisten en adviseerde hen een politieke adempauze van een jaar of acht, alvorens weer aan de partijpolitiek te gaan deelnemen. Begin jaren negentig deed Dewinter al eerder een poging het rechtsextremisme in Nederland te sturen, dit werd toen getorpedeerd door Hans Janmaat. En eigenlijk wil Dewinter met de, naar eigen zeggen, extreem-rechtse krabbenmand in Nederland, niet veel meer te maken hebben. Was dit ook de reden dat Voorpost Nederland weigerde Filip Dewinter op te vangen voor een brunch, die bewuste zondag?

Ontglast
In de week voorafgaand aan het debat in Buitenhof meldt het Vlaams Blok in haar electronisch magazine al triomfantelijk dat "wat op de Vlaamse televisie niet mogelijk is, in Nederland blijkbaar wel kan: een debat tussen Leman en Dewinter." Hieruit blijkt al dat Dewinter maling heeft aan de insteek van de VPRO-redactie, en de uitzending ziet voor binnenlandse consumptie. De VPRO biedt een podium voor één van de grootste neo-fascisten van Europa, en dat wordt niet gepikt, zeker niet in Amsterdam, zeker niet op een historisch zo beladen plek als studio Plantage. Tegenover de Hollandse Schouwburg waar 57 jaar geleden de Joden werden weggevoerd, in hetzelfde gebouw waar het Amsterdamse bevolkingsregister door het antifascistisch verzet werd verbrand. Buitenhof toonde geen respect voor de geschiedenis.
Zondagochtend. Filip Dewinter bereidt zich op het debat voor door zich nog eens te verdiepen in de levensloop van Rudolf Hess, de plaatsvervanger van Adolf Hitler in het Derde Rijk. Ongemerkt zijn ze Amsterdam ingereden, zijn chauffeur zoekt een plekje, uitgerekend in een autoloos gedeelte, vlakbij Studio Plantage. De rest willen ze wandelen, rustig in het ochtendzonnetje. Plots duiken daar een aantal anti-fascisten op, en ontglassen op professionele wijze de BMW van Dewinter. De chauffeur geeft plankgas achteruit en vooruit, en scheurt, turend door zijn kapotte voorruit, in een wolk van traangas richting politie-bureau IJtunnel. Dewinter schuilt op de achterbank, onder zijn boek 'Mijn vader Rudlof Hess', tussen de glasscherven. Bij bureau IJtunnel doet Dewinter aangifte van vernieling en mishandeling.
Deze toevallige ontmoeting alarmeerde het Amsterdamse politiekorps, die tot dan toe niet op de hoogte waren van de komst van Dewinter. Niemand in het korps leest Dagblad Trouw of ze hebben geen benul wie Filip Dewinter is, of wat voor weerstand zo iemand op kan roepen. De Amsterdamse politie bracht Dewinter en zijn chauffeur naar Studio Plantage en andere agenten, waaronder dienders te paard, blokkeerden de ingang. Net op tijd, althans uit hun oogpunt, want al snel doken zo'n 50 demonstranten op, die onder de ramen van de studio gingen staan, om daar onafgebroken leuzen als "Vlaams Blok, rot op!", "Dewinter op tv, nee nee nee!" en "Racisme, fascisme, nu niet, nooit niet!" te scanderen. Intussen was de live-uitzending begonnen met beelden van de demonstratie buiten. Binnen, waar de herrie van buiten goed te horen was, deed Peter van Ingen de inleiding.

Chocolade
Op het moment dat Dewinter glimlachend het woord wilde nemen, om zijn beklag te doen over de aanval op zijn bolide, dook een actievoerder met twee tubes vloeibare chocolade naar voren en besmeurde Dewinters gezicht. Deze dook vloekend op de grond, Van Ingen sprong eigenhandig op de nek van de actievoerder en hij wrong ook nog de microfoon uit de handen van een andere actievoerster, die een verklaring wilde voorlezen over het schandalige beleid van Buitenhof. Intussen was de actievoerder van de chocolade uit handen van de politie weten te blijven. De andere actievoerster werd, na aanvankelijk ongemoeid te zijn gelaten, buiten op straat, nadat zij voor de camera's van SBS6 wel de verklaring kon voorlezen, alsnog gearresteerd. Binnen kon intussen Boris Dittrich, naast Henk Kamp de andere vol=vol adept, ongestoord de overwinning van het debat claimen. Hij beweerde dat in de Tweede Kamer Janmaat met argumenten aan de kant was gezet. Klinklare onzin, had Van Ingen moeten weten, maar hij liet Dittrich uitpraten en confronteerde hem ook niet met enkele weken eerder door Dittrich gedane uitspraken als 'Nederland is vol'. Dewinter was zich intussen verschonen en na een half uur werd het debat alsnog voortgezet.

DewinterBuiten had de Amsterdamse politie intussen her en der groepjes agenten vandaan gehaald, die de ingang van Buitenhof afzetten. De herrie van een flinke duizendklapper konden zij echter niet verhinderen en binnen in de Studio was het debat tijdelijk onmogelijk. Na afloop van het debat werd er onhandig en ongeorganiseerd gechargeerd, waarbij een arrestatie en enkele gewonden vielen. Een demonstrant kreeg een paard in galop over zich heen, een ander een trap tegen de borst. De charges werden echter te vroeg ingezet, de meeste demonstranten konden ongezien weer terugkeren naar de ingang van Buitenhof en lieten Dewinter, die triomfantelijk voor de camera's naar buiten had willen lopen, zich rot schrikken. 'Vlaams Blok rot op!' klonk plotseling uit alle hoeken en Dewinter dook ineengekrompen de bus in, achtervolgd door zijn struikelende chauffeur, met in zijn handen een tasje met de besmeurde colbert van Dewinter. Met loeiende sirenes vertrok Dewinter uit Amsterdam.

Losse handjes
Volgens eigen zeggen werd Dewinter buiten Amsterdam opgevangen door leden van Voorpost Nederland en België. In het Belgisch parlement stelt Vlaams Blok kamerlid Tastenhoye een dag later vragen aan minister Duquesne van Binnenlandse Zaken over de 'goed voorbeide aanslag' op Filip Dewinter in Amsterdam. Het Vlaams Blok beschuldigd de Belgische veiligheidsdiensten, de Nederlandse veiligheidsdiensten, de Amsterdamse politie en de VPRO en eist een diepgaand onderzoek. Later in de week eist Dewinter 20.000 gulden van de gemeente Amsterdam en de VPRO wegens onvoorzichtigheid en grove nalatigheid.
Dewinter ontving in Amsterdam slechts een stukje koek van eigen deeg. Vroeger, voordat hij zijn stropdas omgespte, liet Dewinter persoonlijk vaak zijn handen wapperen. Vooral in juni 1989; Dewinter slaat een 53-jarige vrouw bewusteloos en een paar dagen later wordt een 17-jarige jongen, die de moed heeft posters van het Vlaams Blok af te scheuren, het ziekenhuis ingeslagen. Na 20 jaar agitatie, racisme, provocatie, geweld tegen minderheden en politieke tegenstanders is het Vlaams Blok waar het nu staat; 1 zetel verwijderd van de meerderheid in het Antwerpse gemeentebestuur. Met een 70-puntenprogramma wat het Belgisch parlement in 1992 als nazistisch bestempelde en vergeleek met het NSDAP-programma uit 1933. Op doorbraak in diverse grote Vlaamse steden. Het cordon sanitaire, de schutsgordel van de Belgische democratische partijen tegen samenwerking met het Vlaams Blok, staat onder grote spanning. Het Vlaams Blok heeft miljoenen guldens gespendeerd aan haar verkiezingscampagne. Tegen zo'n bruin monster zijn vele soorten acties geoorloofd en nodig! Belgische anti-fascisten waren er zeer content mee...

back