Redactie Alert!

Front National na de verkiezingen
Na de verkiezingen op 28 maart bleek dat het extreemrechtse Front National haar positie als derde grootste partij in Frankrijk had behouden. Met een gemiddelde van 13% van de stemmen in de 17 regio's ging het naar de tweede ronde, dat zijn toch 3,5 miljoen stemmen, waarvan ze er zo'n 300.000 verloren in de tweede ronde. Dit kwam doordat ze in 5 regio's de kiesdrempel van 10% niet haalden en gedeeltelijk door het tactisch stemmen van FN'ers op Chirac's partij (UMP) in een poging de winst van het blok van de Socialistische Partij (PS), communisten (PCF) en Groenen (PRG) zo klein mogelijk te houden. Het is niet eenduidig te analyseren wat deze uitslag voor het FN betekende. In 1986 won het FN 9,5% van de stemmen in de regionale verkiezingen, in 1992 13,6%, in 1998 15,3%. Nu is dat 14,7%, op zich vrij stabiel. Ware het niet dat in de regionale verkiezingen, die op hetzelfde moment plaatsvonden, het FN van 12% naar 5% zakte, mede te danken aan de hoge opkomst van vooral jongeren, maar liefst 7% meer dan in 1998. In de regio waar Marine Le Pen, de dochter van Jean-Marie en de gedoodverfde opvolgster als leider van de partij, kandidaat stond, Ile de France, stemden 449.000 mensen op haar. In de regio waar Le Pen had moeten kandideren Provence-Alpes-Côte d'Azur haalde zijn vervanger Guy Macary toch 415.000 stemmen. Al met al won het FN 156 zetels in de regionale raden, tegen 275 in 1998. Jean-Marie Le Pen was niet ontevreden over de uitslag en veronderstelde dat het verlies van het UMP juist weer de vraag zou opwerpen of het geen coalitie met het FN zou moeten aangaan. Degene die dat het meeste vurig wenste, en daarom het FN verliet, Bruno Mégret, werd tijdens deze verkiezingen totaal weggevaagd (nog geen 3%) en lijkt op het politieke toneel geen rol van betekenis meer te spelen. Het FN zal zoals altijd op het vinkentouw blijven zitten, gedesillusioneerde kiezers van traditioneel rechts proberen weg te lokken, links blijven aanvallen en meeliften op de angst onder Fransen na de aanslagen in Madrid.

Jean-Marie Le Pen reisde op 25 april naar Engeland om een diner te hebben met onder andere Nick Griffin van de British National Party (BNP), die wel een duwtje konden gebruiken richting de Europese en regionale verkiezingen in Groot-Brittannië. The BNP zocht naar fundraisers en had de kaartjes voor het diner in Altrincham in Noord-Engeland zo hoog mogelijk gehouden, om het voetvolk van de BNP buiten de deur te houden. Ook in Wales sprak Le Pen voor een BNP-publiek: "Massa-immigratie is het grootste gevaar dat ons continent ooit heeft bedreigd. Britain forever, vive la France!". Dat de BNP om respectabel over te komen dan ijzervreter, racist en antisemiet Le Pen uitnodigen, die vervolgens buiten door antifascisten belaagd wordt, is op zijn zachts gezegd tactisch niet slim. Het beeld dat bleef hangen is die van een vluchtende Le Pen, omsingeld door bodyguards, in een bolide die onder het afval, eieren en tomaten zat.

Thuisgekomen wachtte Le Pen een andere tegenslag; verscheidene veteranen van het FN riepen eind mei een twee-daagse conferentie uit waar dissidenten hun hart konden luchten over het leiderschap van Le Pen en de rijzende ster van zijn dochter Marine. In Orange, de thuishaven van FN-burgemeester Jacques Bompard, was er vooral ontevredenheid over de zogenaamde moderniseringskoers die is ingezet door Marine Le Pen (haar standpunten over abortus en Europa vallen verkeerd bij de ouwe rotten van het FN), en waren er, tegen de orders van Jean-Marie in, vergaderingen met andere extreemrechtse groepen en partijen.

Marine Le Pen toonde zich een ware opvolger van haar vader toen ze een aantal veteranen, waaronder Euro-parlementariër Marie-France Stirbo en weduwe van 1 van de oprichters van het FN, van de lijst voor de Europese Verkiezingen verwijderde en verving door vertrouwelingen. Hierop werden verkiezingsbijeenkomsten van het FN geboycot en verscheen Jean-Marie voor halflege zalen, iets wat in de geschiedenis van het FN nog nooit was voorgekomen. Waarnemers denken dat de ruzie die nu is losgebarsten grotere gevolgen kan hebben dan de ruzie over de koers in 1999, toen Bruno Mégret zich afscheidde. Het lijkt er nu op dat Bompard zich gaat kandideren voor het leiderschap van het FN en dus de absolute macht van Jean-Marie Le Pen gaat aanvallen. Zelfs de traditionele nummer 2 van het FN, Bruno Gollnisch, werd niet gespaard door de Le Pen's toen hij milde kritiek uitte op het dumpen van de veteranen, die nog altijd veel support hebben in de partij, zeker onder de fundamentalistische katholieken, die altijd het hart hebben gevormd van de partij. Wordt zeker vervolgd dus.

Vlaams Blok veroordeelt
Op 21 april wordt in Gent het Vlaams Blok, althans drie verenigingen die het Vlaams Blok draaiende houden, veroordeeld tot een geldboete van elk 12.394,67 euro wegens inbreuken op de anti-racismewet. In zijn arrest over de drie vzw's die de ruggengraat vormen van het Vlaams Blok, liet het Gentse hof van beroep er geen twijfel over bestaan: het Blok is overduidelijk een partij die discriminatie verkondigt en een haatcampagne voert tegen vreemdelingen. Daarvoor greep het hof terug naar een hele reeks citaten uit publicaties van de partij. Volgens het hof van beroep blijkt uit die publicaties dat het Vlaams Blok ontegensprekelijk gebruik maakt van het zogenaamde "zondebokmechanisme". "Vreemdelingen worden voorgesteld als criminelen, broodrovers die het werk van Vlamingen afnemen, profiteurs van de sociale zekerheid en fanatiekelingen die door hun cultuur, ras en religie on-integreerbaar zijn." Een ooggetuige bericht:

Het hof vervolgde in een betoog van 2 uur: een hallucinante staalkaart van xenofobe citaten uit publicaties (pamfletten, regionale krantjes, het 70 puntenprogramma) van het Blok. Zo haalde de voorzitter een pamflet aan dat enkele jaren geleden circuleerde in een fabriek. Vreemdelingen werden er letterlijk in omschreven als sociale parasieten met misvormingen. Andere voorbeelden ter staving van het promoten van segregatie (moslim scholennet, om Turken en Marrokkanen van de 2e en 3e generatie klaar te stomen voor hun terugkeer), het aanzetten tot haat, het absurde onderscheid nationale afstamming-nationaliteit en het onderscheid op basis van nationaliteit als dekmantel passeerden de revue. Filip De Winter en co begonnen stilaan zichtbaar geïrriteerd te raken. Telkens als een Blok-citaat vermeld werd, steeg hoongelach op uit het supporterspubliek, alsof die uitspraken echt niet ter zake deden!

Volgens het Hof legt de wet van 30 juli 1981 tot bestraffing van bepaalde door racisme of xenofobie ingegeven daden "niet de dwingelandij van het correcte denken op". Hevige kritiek op de allochtone bevolking is niet perse in strijd met de antiracismewet, door racisme of xenofobie ingegeven onverdraagzaamheid is dat wel. Het Hof verwijt het Blok dat het "in crisisperioden het latente racisme voor electorale doeleinden exploiteert. De rol van de opvoeding bij de bestrijding van racisme is belangrijk, maar in afwachting van de resultaten van deze opvoeding moet strafrechtelijke bestraffing van racisme mogelijk zijn."

Bij een haarfijne beschrijving van het zondebokmechanisme dat het Blok hanteert om vreemdelingen af te schrijven als "misdadigers, broodrovers, profiteurs van de sociale voorzieningen en on-integreerbare fanatiekelingen" en de bijbehorende spotprenten, was de maat voor voorzitter Frank Vanhecke vol. Na een teken aan enkele vertrouwelingen, verlieten de kopstukken enkele ogenblikken later met hun aanhang de zaal. Een deel van de journalisten spurtte mee naar buiten en de voorzitter van het Blok gaf een eerste geïmproviseerde persconferentie.

Het resterende publiek luisterde verder naar de striemende aanklacht van het Hof tegen de "hatelijke beeldvorming van de vreemdelingen". Meermaals werd verwezen naar de houding die het Blok aanneemt in Antwerpen: "Deze stad wordt beschouwd als een bezette stad die in verzet moet gaan tegen de vreemdelingen. Onze eigenheid zou in gedrang komen".

Noch het recht op de vrijheid van meningsuiting, noch de vrijheid van drukpers, noch de vrijheid van verkiezingen, of enige andere vrijheid kan deze haatcampagne tegen de vreemdelingen verantwoorden. De inbreuken op de racismewet zijn bewezen. Een teruggekeerde Blokker in de zaal aanhoorde het verdict terwijl de zweetdruppels van zijn voorhoofd parelden. "Tien jaar te laat, maar kom, eindelijk is het zover," fluisterde een vriendin me toe. Het Hof besliste de drie vzw's te veroordelen tot zware geldboeten. Zij moeten elk apart 12.359,67 euro betalen. Daarnaast moeten zij samen een morele schadevergoeding van 5000 euro betalen aan het Centrum voor racismebestrijding en 2500 euro aan de Liga voor mensenrechten. Dit arrest is een belangrijke kaakslag voor het Vlaams Blok, op welke manier deze "officiële racisten" de uitspraak ook zullen misbruiken.

Hoogstwaarschijnlijk zal dit arrest het Vlaams Blok geen windeieren leggen op electoraal niveau. Ondanks dat er in de verte een verbod op de partij, of althans een intrekking van overheidssubsidie, als een zwaard van Damocles boven de partij hangt, laat een enquête van de Belgische krant Het Laatste Nieuws zien dat veel Vlamingen verwachten dat het Vlaams Blok voordeel zal halen bij de veroordeling. Naast het uitspelen van het zondebokmechanisme is het Vlaams Blok ook uiterst bedreven in het uitspelen van de positie van underdog, als slachtoffer van de 'politiek-correcte maffia'.

Het Vlaams Blok gaat vooralsnog gewoon door met campagne voeren voor de komenden regionale en Europese verkiezingen en kondigde midden mei en passant aan een kliklijn voor illegalen te openen. In hun bolwerk Antwerpen wilde de partij een campagne beginnen om burgers te bewegen vermoedens over woon en werkplaatsen van illegalen te melden aan het Blok, die deze gegevens vervolgens aan de politie zou doorspelen. De Belgische minister van Binnenlandse Zaken Patrick Dewael, die eerder in een parlementair debat het Vlaams Blok betitelde als 'puur fascisme', vindt echter de kliklijn onwettig en 'moreel verwerpelijk'. Het Blok bindt in en ziet af van de kliklijn. Wel domineerde ze enkele dagen het nieuws en hebben ze waarschijnlijk supporters erbij die ook vinden dat het gemeentebestuur van Antwerpen te weinig doet aan de aanwezigheid van illegalen in de stad. Zo werkt het Blok dus. Arrest of niet. Het stopzetten van de kliklijn is ook mede ingegeven door de wens om de rechter in hoger beroep niet voor het hoofd te stoten.

Meer oncontroleerbare publiciteit genereerde het Blok toen het Vlaams Blok gemeenteraadslid uit Dilsen-Stokkem, Marc Nullens, midden mei werd gearresteerd wegens drugshandel. De politie nam meer dan duizend xtc-pillen, een halve kilogram speed, cocaïne, heroïne en cannabis in beslag. Daarnaast troffen de agenten een vuurwapen en een aantal verboden wapens aan. Ook een grote hoeveelheid geld en twee auto's werden in beslag genomen. Het onderzoek was al enkele weken bezig. Een week later vindt in Sint-Pauwels, een deelgemeente van Sint-Gillis-Waas, een schietpartij plaats. De 24-jarige Wim Felix uit De Klinge woensdagnacht omstreeks 1 uur een aantal bezoekers van café Pit-Stop beschoten. Eddy Martens (35), broer van de cafébaas, kwam om het leven. Drie andere personen raakten gewond. De schutter nam het niet dat hij en zijn vrienden uit het café waren gezet wegens drugsgebruik. Wim Felix zit voor het Vlaams Blok in de gemeenteraad van Sint-Gillis-Waas. Voor de karaoke-avond die er plaatsvond, zat er woensdagavond zo'n honderd man in café Pit-Stop. Op een gegeven moment kregen een paar bezoekers te horen dat ze eruit gegooid zouden worden omdat ze drugs gebruikten. "Een van hen dreigde dat hij zich zou komen wreken", vertelt een ooggetuige. "Ik schiet jullie allemaal kapot!", riep hij. Daarna stoof hij weg op zijn motorfiets." Uit vrees voor rellen hield een aantal mensen voor het café de wacht. "We dachten dat de man zou terugkomen met nog meer vrienden, om herrie te schoppen. Maar even later stond hij in zijn eentje aan de overkant van de straat met een pistool te zwaaien. Plots loste hij lukraak een tiental schoten in de richting van het groepje dat voor het café stond."

Terug naar het vonnis. Het Vlaams Blok zal een nieuwe partij oprichten als ook in hoger beroep een veroordeling volgt wegens racisme. In een interview met het Vlaamse weekblad Dag Allemaal stelde Blok-voorzitter Frank Vanhecke dinsdag dat die nieuwe partij wel met hetzelfde programma en dezelfde mensen verder zal gaan. Als de veroordeling in hoger beroep wordt bevestigd, komt het Blok zonder geld te zitten. Meteen na zo'n uitspraak zal de partij daarom een nieuwe organisatie opzetten. Over de nieuwe naam wil Vanhecke geen uitspraken doen. De partijvoorzitter denkt dat de gevestigde politieke orde in België "de enige echte oppositiebeweging monddood wil maken". Het Vlaams Blok wordt volgens hem aangepakt, "omdat wij niet in de stembus te verslaan zijn". "De haat van onze tegenstanders zou ons wel eens nog meer sympathie van de Vlaamse kiezers kunnen opleveren. Uiteindelijk telt voor ons maar één rechtbank en dat is het vrije oordeel van de kiezers." De uitspraak in hoger beroep komt zo goed als zeker pas na de regionale verkiezingen van 13 juni. Volgens diverse opiniepeilingen zou het Vlaams Blok daarbij een winst van bijna 4 procentpunt behalen en uitkomen op ongeveer 22 procent. De partij probeert de laatste tijd een veel gematigder imago uit te stralen om teleurgestelde liberale kiezers voor zich te winnen.