omgevallen boekenkast

Redactie Alert!

In deze rubriek boektips waarvan wij denken dat ze van belang zijn voor Alert!-lezers. Boeken, brochures en soms tijdschriften en krantjes, uitgegeven in het Engels, Duits of Nederlands, allemaal recent verschenen en vrijwel allemaal te koop of te bestellen in de betere politieke boekhandel. Als er geen taal staat aangegeven is het boek in het Nederlands.

Hans Renders, 'Gevaarlijk drukwerk'. Over de grootste vrije uitgeverij in oorlogstijd, de Bezige Bij. Opgericht in 1942 door een groep Utrechtse studenten die joodse kinderen aan een onderduikadres hielpen. Ondergronds gaven ze meer dan 70 titels uit, waarvan de opbrengst naar de onderduikers ging, maar ook naar ondergrondse verzetsgroepen. In dit boek zijn voor het eerst alle rijmprenten gezamenlijk afgebeeld. Een prachtige reis door de geschiedenis, langs allerlei spotprenten over de bezetter en nazi-Duitsland. ISBN 90-234-1430-6, 34,90 euro

Rolf Grössner, 'Geheime Informanten'. Undercover-agenten van de Duitse geheime dienst of geronselde figuren die opdrachten voor hen uitvoeren, zijn zeer actief binnen extreemrechts in Duitsland. Brandstichting, doodslag, oproepen tot moord, wapenhandel, oprichting van een terroristische vereniging, het zijn maar enkele voorbeelden van waar deze lieden zich schuldig aan hebben gemaakt. In de NPD, de grootste extreemrechtse partij van Duitsland, zaten maar liefst 30 agenten in de top van de partij, sommigen al vanaf het eerste uur. Het proces om tot een verbod van de NPD te komen, liep onder anderen stuk op hun aanwezigheid. De expert op het gebied van geheime diensten Rolf Grössner legt alle misdaden van de geheime dienst bloot en laat zien dat de vervlechting van de geheime dienst met extreemrechts deel van het probleem is geworden en zeker niet van de oplossing. Duits. ISBN 3-426-77684-7, 12,90 euro

Autonoom Centrum 'Over de grens'. Verwijdering van vluchtelingen en migranten uit Nederland is het 'sluitstuk' van het Nederlandse vreemdelingenbeleid, een beleid dat migratie probeert te beheersen en te reguleren. Onlosmakelijk verbonden met verwijdering van vluchtelingen is het uitsluiten van hen uit de maatschappij en het uiteindelijke opsluiten van mensen zonder papieren. Regelmatig worden nu 'schoonveegacties' in de grote steden gehouden en zijn er nieuwe uitzetcentra in gebruik genomen. Hoe is dit beleid zover gekomen? Wat is de praktijk van de verwijderingen de afgelopen jaren? Wie zijn eigenlijk die mensen die 'verwijderbaren' worden genoemd en wat overkomt hen? Dit boekje probeert daar antwoord op te geven. Ook geeft het AC een andere visie op migratie en een oproep tot actie tegen verwijderingen. ISBN 90-804556-4-4, 10 euro

Harry Westerink, 'Volk noch Vaderland'. Poetisch verslag van de ervaringen van Westerink met onrecht en verzet aan de onderkant van de samenleving. Zijn gedichten vormen politieke pamfletten, manifesten, aanklachten, schreeuwen in de nacht. Voor 3 euro op giro 95225 t.n.v. Stichting Gebladerte, Leiden o.v.v. 'G26' te bestellen

Jan Durk Tuinier/Geu Visser, 'Fort De Bilt, NSB vrouwenkamp 1945-1946. Fort De Bilt is bij veel mensen bekend vanwege het feit dat er tijdens WO II 140 mannen, voornamelijk verzetsstrijders, zijn gefusilleerd. Minder bekend is dat Fort De Bilt na WO II werd ingericht als Bewarings- en verblijfskamp voor NSB'ers. In de eerste maanden na de bevrijding zaten er voornamelijk mannen, vanaf augustus 1945 enkel vrouwen. Mevrouw M.L. Hijink-Rijnders werd aangesteld als commandante en had de leiding over meer dan 1000 NSB-vrouwen. Een verslag van gesprekken met haar, aangevuld met informatie en foto's uit het Gemeente Archief Utrecht vormen de inhoud van deze brochure. ISBN 90-75104-13-8, 7 euro

VAKA, 'Het Blok in de pers'. Brochure over de vraag 'hoe gaan de media om met extreemrechtse partijen als het Vlaams Blok?'. Inhoud: een samenvatting van een seminar over deze vraag, de tekst van 1 van de sprekers met als titel 'Tussen vergeetput en schandpaal: strategieën tegen extreemrechts in 3 Vlaamse kranten' en een artikel over de populistische retoriek bij de Vlaamse politieke partijen. Te bestellen op www.vaka-handinhand.org

LBR/Verzetsmuseum Amsterdam, 'Feest! Hoe 11 landen hun vrijheid en onafhankelijkheid herdenken en vieren'. Een postertentoonstelling voor groep 7 en 8 van het Basisonderwijs en de 1e klas van het Voortgezet Onderwijs, erop gericht om leerlingen met een niet-Nederlandse achtergrond aanknopingspunten te bieden voor de herdenkingen op 4 en 5 mei in Nederland. Van de volgende landen wordt op full-colour A2 formaat een feest of herdenking beschreven; Cuba, Ghana, Hongarije, Indonesië, Molukken, Marokko, Nederland, Peru, Portugal, Suriname, Turkije en de Verenigde Staten. Te bestellen op www.lbr.nl

Alexander Cockburn/Jeffrey St. Clair, The politics of Anti-Semitism. Er is geen explosiever debat in de Verenigde Staten dan dat over de positie van Israël, haar behandeling van de Palestijnen en haar invloed op de Amerikaanse politiek. Maar door die explosiviteit van het debat is het vrijwel onmogelijk om een eerlijke discussie te voeren over dit onderwerp. Dit boekwerkje bundelt essays van onder andere Edward Said, Uri Avnery en Robert Fisk en probeert deze impasse te doorbreken. Engels. ISBN 190259377-4, 15,25 euro

S.W. Couwenberg, 'Opstand der burgers'. De nieuwrechtse professor Couwenberg, verbonden aan de conservatieve denktank Civis Mundi en eerder spreker bij de Delta Stichting, de Vlaamse afdeling van de Franse nieuwrechtse GRECE en verbonden geweest aan Leefbaar Nederland toen Pim Fortuyn daar zijn intrede deed, gaf dit jaarboek de ondertitel 'De Fortuyn-revolte en het demasqué van de oude politiek' mee. Couwenberg betoogt dat het oude politieke systeem op haar einde loopt, de Fortuyn-revolte niet is verstomd en dat de uitdaging van deze tijd de ontwikkeling van een nieuwe politiek is. Hij schets daar ook de contouren van. Een inkijkje in een gedachtengoed waar ongetwijfeld in gewinkeld gaat worden door de VVD, LPF en wellicht alles rechts daarvan. ISBN 90-5573-480-2, 16,95 euro

Wil Derkse (red.), 'Grenzen aan de tolerantie'. Deze bundel teksten van filosofen, een socioloog en een rechtshistoricus gaat in op de grenzen van de tolerantie bij de Nederlandse traditie van Erasmus, Hugo de Groot en Spinoza, getoetst aan de actualiteit. Socioloog Bas van Stokkum vindt dat met de opkomst van Fortuyn het Amerikaanse 'confrontational listening' haar intrede in Nederland deed "schreeuwen en überhaupt niet meer luisteren". Van Stokkum hekelt zowel de oude politieke garde met haar "narcistische overgevoeligheid" als de LPF-achterban met haar "een houding van wantrouwen, afgunst en verbittering". ISBN 90-5573-519-1, 11,90 euro

Frank Eckardt, 'Pim Fortuyn und die Niederlande. Populismus als Reaktion auf die Globalisierung'. De publicist Eckardt, die 5 jaar in Rotterdam woonde, betoogt dat de opkomst van Fortuyn te danken is aan de globalisering van het dagelijks leven, met haar flexibilisering van arbeid, de internationalisering van culturele contacten en de privatisering van sociale risico's, die de Nederlander van haar identiteit heeft vervreemd en zo een voorbeeldige democratie aan het wankelen bracht. Eckardt noemt Fortuyn een 'Spasspolitiker, lustig und knallhart' en betoogt dat er nergens in Europa zoveel progressieve discussie over de multiculturele samenleving is gevoerd als in Nederland, maar dat het nergens zo slecht bij de inwoners zelf is aangekomen. Hij constateert, naast het taboe op racistische uitlatingen, een alledaags racisme en allerhande vermijdingsstrategieën, die het rechtsextremisme potentieel onderhuids hebben verbreid en het georganiseerde racisme juist in de kaart hebben gespeeld. Duits. ISBN 3-8288-8494-6 29,90 euro

Diverse auteurs, 'Nation statt Demokratie'. 'Conservatief', maar ook 'omstreden', zou het weekblad 'Junge Freiheit', verkrijgbaar in alle kiosken in Duitsland, zijn, als je hun eigen woorden mag geloven. Deze gedegen studie naar het blad laat echter zien dat deze 2 begrippen niet geen opgeld doen. De Junge Freiheit is nauw verbonden aan het volksnationalisme, de natie als mythische gemeenschap wordt op allerlei manieren tegenover de democratie gezet. Daarnaast overstijgt de JF de cliché's die je zou verwachten van een rechtse krant en geeft het week in week uit intellectuele munitie tegen de 'decadente democratie'. De schrijvers in JF komen steevast uit de wetenschappelijke, intellectuele hoek, juristen, politicologen, historici en natuurlijk de onvermijdelijke Alain de Benoist, baas van de Franse nieuwrechtse denktank GRECE. Andere opvallende figuren, FPÖ'er Andreas Mölzer en Gunter Zehm, een filosofieprofessor die in 1998 een boek schreef ter verdediging van Holocaust-ontkenner David Irving, en allerlei andere personen, die hun sporen hebben verdiend als wetenschappelijk medewerker van de extreemrechtse Repubikäner en dergelijke. Duits. ISBN 3-89771-733-6, 16 euro

Andrea Röpke/Andreas Speit, 'Braune Kameradschaften, Die Neue Netzwerke der militanten Neonazis'. De laatste jaren heeft zich de Duitse bruine scène zich ongemerkt omgevormd tot een netwerk van autonome Kameradschaften, die zich compleet identificeren met het nationaal-socialisme en een hoge geweldsbereidheid hebben. De Duitse politie rolt regelmatig opslagplaatsen van wapens en springstof op en ternauwernood werd in München een aanslag op joodse doelen voorkomen. In deze bundel 10 bijdragen over de interne mechanismen van de lokale groepen, de coördinatie door de info-bureau's, het financiële netwerk van eigen ondernemingen en huizen, de nieuwe positie van vrouwen in de beweging en de geheime internationale vervlechting. Duits. ISBN 3-86153-316-2, 15,90 euro

Bas Kromhout, 'Fout geboren'. Kinderen van NSB'ers vertellen hun verhaal, ze hebben vaak levenslang last van de keuze die hun vader en moeder ooit maakten. In dit boek wordt aan de hand van enquêtes onder meer dan 200 lotgenoten hun geschiedenis verteld, afgezet tegen de historische achtergrond. Een lang verzwegen verhaal. ISBN 90-254-1709-4, 17,90 euro

Erich Hackl, 'De bruiloft van Auschwitz'. Het waargebeurde verhaal van de Oostenrijker Rudi Friemel en de Spaanse Maria Ferrer, die elkaar leerden kennen tijdens de Spaanse Burgeroorlog, maar steeds door omstandigheden uit elkaar gedreven werden. Friemel zit sinds 1942 in Auschwitz gevangen en in 1944 mag Ferrer het kamp betreden om met hem te trouwen. Hoop of is het cynisme van de machthebbers? De ongehoorde gebeurtenis heeft hoe dan ook veel gevolgen voor het koppel, maar ook voor Auschwitz. Vertaald door Gerrit Bussink. ISBN 90-263-1812-X, 17,90 euro

Martin Schouten, 'Bevrijd'. Ondertitel: Hoe de oorlog in 1945 is verdwenen, in 18 ooggetuigenverslagen en 6 reportages. Hoe de bevrijding persoonlijk werd beleefd, Nederlanders uit alle delen van het land vertellen hun oorlogsgeschiedenis; de bevrijding van Nederland begon op 14 september 1994 in Maastricht en eindige op 22 augustus 1945 in Nederlands-Indië. Tegelijkertijd werden er zo'n 150.000 Nederlanders, NSB'ers, SS'ers en collaborateurs, gevangengezet in concentratiekampen, fabrieken, gevangenissen, scholen en schuren. ISBN 90-204-0274-9, 12,50 euro

Rosalie Sprooten/Irmgard Faber-Asselborn, 'Wederzijds'. Een briefwisseling tussen een Nederlandse schrijfster en haar Duitse collega over de gecompliceerde houding tussen Nederlanders en Duitsers sinds WO II in de Duits/Limburgse grensstreek. Niet alleen persoonlijke belevenissen en bevindingen, waarin de oorlogsgeschiedenis van hun beide families aan bod komen, maar ook interviews met mensen aan beide kanten van de grens zijn erin opgenomen, waaruit onder andere blijkt dan aan beide zijden zowel daders als slachtoffers waren. Onderwerpen als discriminatie, vooroordelen, nationaliteiten, gevoelens van haat, schuld en bevrijding komen daarbij aan de orde. Hoe is het om in de grensstreek te wonen, veel omgang te hebben met elkaar, maar toch blijven hangen in bestaande beelden en meningen? ISBN 90-76043-69-8, 14,90 euro

W.G. Sebald, 'De natuurlijke historie van de verwoesting'. De omvang van de verwoesting van de Duitse steden door de geallieerde bombardementen in de laatste jaren van WO II was gigantisch. Eén miljoen ton bommen op 131 steden, waarbij 600.000 mensen omkwamen. Er werd echter nauwelijks aandacht aan besteed in de Duitse literatuur. Sebalds boek zette de aanval in tegen de Duitse schrijvers en dat sloeg in als een bom: "Het onvermogen van een hele generatie Duitse schrijvers om wat ze hadden gezien op te tekenen en een plaats te geven in ons geheugen". Alle energie ging echter naar de wederopbouw, om de steden nog grootser op te bouwen dan ze waren, en daarmee kon de Duitse bevolking enige zin aan de totale verwoesting geven. Vertaald door Ria van Hengel. ISBN 90-234-1189-7, 21,50 euro

Matthew Parker, 'Monte Casino 1944'. Enkel de slachtpartijen van Verdun en Passendale uit de Eerste Wereldoorlog en de allerzwaarste gevechten langs het oostfront uit WO II kunnen de vergelijking met de strijd in Monte Casino in 1944 doorstaan. Het is de grootste slag op het Europese vasteland uitgevochten, tussen geallieerden en de Wehrmacht. Monte Casino was een abdij op de top van de gelijknamige berg, gelegen tussen Napels en Rome, en het belangrijkste onderdeel van de Duitse defensieve positie in Europa: Begin 1944 werd hier de geallieerde opmars, na de landing op Sicilië, gestopt. Zes maanden lang werd er gevochten om deze positie, een kwart miljoen doden en gewonden tot gevolg. Vertaald door Ruud van der Helm. ISBN 90-5330-385-5, 30 euro

NIOD, 'Thuisfront'. Over oorlog en economie in de 20e eeuw. Door de industrialisering en mechanisering van de gevechtspraktijk bepaalde de oorlogsproductie in het thuisland in toenemende mate de uitkomst van een gewapend conflict. Alle arbeidskrachten en grondstoffen werden ingezet om te winnen, het verschil tussen militairen en burgers verdween. Dit boek bundelt het thuisfront in West- en Midden-Europa tijdens de grote oorlogen. Hoe werden de bevolkingen gemobiliseerd? Veel affiches vertellen beeldend de kracht van propaganda door de verschillende overheden. ISBN 90-5730-263-2, 19,95 euro

LOS, 'Vraag en aanbod'. De Stichting Landelijk Ongedocumenteerden Steunpunt (LOS) heeft een brochure gemaakt met een landelijk overzicht van organisaties die hulp verlenen aan uitgeprocedeerde vluchtelingen. Ook een aantal Europese organisaties staat erin. Bestellen via stichting.los@planet.nl

Martin Meulenberg, 'Van adat tot zwart-rechts'. Lexicon van de multiculturele samenleving, weet u wat fufu, juju, kaasslaaf, luku, mokro-power, raffen, xiao en zebrakoppel betekent? Het staat allemaal uitgelegd in dit boek van Meulenberg, docent Interculturele communicatie aan de School voor Journalistiek in Utrecht. ISBN 90-5330-368-5, 14 euro

VAKA, twee brochures over asielbeleid en migratie. In de eerste brochure getiteld 'asielbeleid' het Belgische asielbeleid onder de loep in connectie met de internationale context. VAKA staat stil bij de ontsporingen in het asielbeleid en de verder schrijdende aantasting van fundamentele democratische waarden zoals het recht op asiel en mensenrechtenbescherming. Ze zetten daarnaast ook de visies van vluchtelingenorganisaties als wel de Europese overheid tegenover elkaar. In de 2e brochure getiteld 'Migratie is een natuurlijke zaak' de geschiedenis van migratie, waarom mensen migreren, de uitbuiting van (arbeids)-migranten, illegale migratie en het belang van het geld wat migranten naar landen van herkomst sturen. Te bestellen op www.vaka-handinhand.org

BAFF, 'Ballbesitz ist Diebstahl'. Voetbalfans gevangen tussen cultuur en commercie, is de ondertitel van deze nieuwe uitgave van BAFF, het verbond van actieve voetbalsupporters in Duitsland. Dit boek is volgeschreven door fans die zich actief opstellen om hun geliefde voetbalsport uit de klauwen van de commercie te houden en zij stellen zich actief op tegen de repressie van de politie in de stadions en eisen zelfbewust meer inspraak in het beleid van hun verenigingen. Problemen in de eigen gelederen, zoals seksisme, racisme en geweld worden niet uit de weg gegaan. Ook hoofdstukken over de ronselpraktijken van neonazi's in en buiten de stadions, de Europese antiracisme organisatie op het gebied van voetbal FARE en ook is er een aanbevelingslijst tegen de homofobe houding van het voetbal opgenomen. Duits. ISBN 3-89533-430-8, 14, 10 euro

A.den Doolaard, 'Het hakenkruis over Europa'. Heruitgave van het in 1940 vernietigde boek. In 1937 en 1938 maakte A. den Doolaard een serie reportages over de dreiging van het nationaal-socialisme, hij reisde daarvoor door een aantal landen rondom Duitsland; België, Frankrijk, Tsjechië, Oostenrijk en Zwitserland. In Duitsland wordt zijn werk als 'smadelijke berichtgeving' weggezet door de 'Völkische Beobachter'. In Nederland zijn de reacties heel wat lauwer, men vindt hem maar een opgewonden standje en meent dat hij schromelijk overdrijft. Slechts 1000 exemplaren worden verkocht, toch wordt het restant na de Duitse inval vernietigd. ISBN 90-6801-676-8, 17,50 euro

terug naar inhoud