English Defence League S. Antich De Britse extreemrechtse English Defence League (EDL) heeft aangekondigd 30 oktober naar Amsterdam te komen om Geert Wilders te steunen tijdens zijn proces. Wilders staat dan terecht wegens discriminatie van allochtonen en moslims en haatzaaien. De EDL nam het al eerder voor Wilders op toen hij een bezoek bracht aan Londen om zijn film Fitna te vertonen. Wat is de EDL voor groep die helemaal uit Engeland overkomt voor een demonstratie? United Peoples of Luton Het is maart 2009 en het Royal Anglian Regiment, een onderdeel van het Britse leger, arriveert vanuit Afghanistan in Luton. Dit gaat traditioneel gepaard met veel feestelijkheden en lofzangen in de (met name rechts-populistische) pers, de Britse staat doet er alles aan om met een 'onze jongens' gevoel steun voor de oorlog in Afghanistan te garanderen. Als de parade echter door de straten trekt duikt er vanuit een zijstraat een kleine groep activisten van het radicaal-islamistische Al-muhajiroun op die zich luidkeels en vrij expliciet tegen de soldaten keren. Deze actie wekt echter woede bij een deel van de toeschouwers die zich dan ook snel en vrij agressief tegen de Al-muhajiroun activisten keren. Het resultaat van deze 'spontane' reactie is de oprichting van de 'United Peoples of Luton' (UPL), een groep die zegt tegen Islamitisch extremisme te strijden. Al snel werd UPL omgevormd tot de EDL, met het oog op een landelijke uitstraling. Zowel UPL als later de EDL claimen antiracistisch te zijn en zich slechts 'vreedzaam' tegen islamitisch extremisme te keren en niet tegen moslims of de gehele islam. Maar was deze reactie in maart 2009 wel zo spontaan, is de EDL wel echt zo vreedzaam en antiracistisch en hoe kan de aanwezigheid van een ultramarginaal groepje als Al-muhajiroun zorgen voor de oprichting van een groep als de EDL? Buiten het populaire 'onze jongens'-sentiment ligt de succesfactor van de EDL misschien bij het feit dat de EDL een groot aantal voetbalhooligans verenigd, met name uit de 'casual' (1) subcultuur. Veel van deze doorgewinterde hooligans hebben een lang dan wel permanent stadionverbod en voor hen is het demonstratiegebeuren een prima uitweg. Er is een grote kans op confrontatie (zowel met migranten en de politie als met antifascisten), er is de mogelijkheid om 'roem' te vergaren door media aandacht en men kan 'zijn mannetje staan'. Het is dan ook niet verbazingwekkend dat naast UPL een vergelijkbare groep werd opgericht in Luton met de naam 'Casuals United'. De aanwezigheid van deze hooligans (al dan niet met voorbedachte rade) verklaart misschien deels de agressieve reactie vanuit het 'publiek'. Luton heeft dan ook een geschiedenis met extreemrechtse hooligans, met name rondom de firm (afdeling) 'Men in Gear' (MiG). Al in 2001 ging het na de aanslagen van 9 september in de Verenigde Staten bijna mis in Luton toen enkele MiG- hooligans Aziatische en Arabische winkels en huizen in brand wilden steken. Zo blijkt ook dat flink wat MiG'ers actieve leden van de fascistische British National Party (BNP) zijn. Een van deze MiG'ers die tevens actief bij de BNP is, is de 26-jarige Davy Cooling. Cooling is een kernfiguur in de Luton-divisie van de EDL. Markant, aangezien de EDL altijd heftig afstand neemt van de BNP en vice versa. Ideologie & Structuur Dit brede sentiment van 'nationale eenheid' tegen 'externe vijanden' als moslims en migranten en tegen 'interne vijanden' als linksen, republikeinen en recent ook vakbonden is dan ook niet alleen de basis voor het bestaan van een diverse groep als de EDL, maar een klassiek kenmerk van ultranationalisme en ontluikend fascisme. Deze diverse samenstelling, verenigd door een aantal kernsentimenten, komt ook tot uitdrukking in de structuur van de EDL. De structuur bestaat uit een aantal Regional Organisers met een aantal Deputies onder zich en een centrale Inner Council die de demonstraties uitdenkt, aanvraagt, de website beheert en publicaties en verklaringen voor haar rekening neemt. Als we kijken naar de structuur van de EDL zien we op kernposities een groot aandeel rechts-extremisten, overtuigde racisten en fascisten van divers pluimage opduiken. Zo onthulde het Britse antifascistische blad Searchlight dat 'Tommy Robinson', de leider van de EDL, in werkelijkheid Stephen Yaxley-Lennon uit Wilstead is. Yaxley-Lennon is een doorgewinterd lid van de fascistische British National Party (BNP) met een veroordeling wegens mishandeling van een politieagent op zijn conto. Een andere kernfiguur met BNP-banden binnen de EDL is Chris Renton uit Weston-super-Mare. Renton beheert de EDL website en wordt door sommigen de de facto leider van de EDL genoemd. Verder zijn BNP-leden als Richard Price en de al eerder genoemde Davy Cooling kernorganisatoren binnen de EDL. De BNP-banden van kernfiguren en activisten geven het extreemrechtse karakter van de EDL aan, wat ze publiekelijk ook mogen zeggen. Hiernaast zijn er nog enkele kernorganisatoren met een minder politiek, maar zeer zeker onfris, karakter zoals Leisha Brooks uit Londen, voormalig leider van de Women's Division (2) en goed bekend binnen de Londense onderwereld en Jeff Marsh uit Wales die veroordeeld is voor het neersteken van twee hooligans van Manchester United. Fracties Naast een groot deel 'apolitieke' hooligans, die zich vooral verenigd voelen door een afkeer van moslims en bij de 'goede ouwe jongens' van de EDL horen, zijn er min of meer drie fracties te onderscheiden binnen de EDL. Deze groep vormt de basis voor warme banden met diverse groepen uit het zogenaamde 'Counter-Jihad'-netwerk. Groepen als Stop Islamisation of Europe (SIOE), March for England, het Christian Action Network (CAN) en natuurlijk Geert Wilders en zijn PVV. Een spilfiguur in dit netwerk is de 45-jarige zakenman Alan Lake uit het Britse Highgate. Lake is adviseur en financier van onder andere de EDL en de rechtsconservatieve, nationalistische Sverige Demokraterna (SD) uit Zweden en behoort tot het 'Counter-Jihad'-netwerk beschreven in 'De internationale bondgenoten van Wilders' uit de Alert! van juli 2010. Geweld Hoe zit het nu met het geweldsgehalte van de EDL? Hoewel de EDL beweert 'geweldloos' te demonstreren, blijkt keer op keer het tegendeel. Dikke linies mobiele eenheid zijn vaak het enige wat de EDL, die tussen de 300 en 2000 mensen de straat op krijgt, scheidt van tegendemonstranten en de lokale gemeenschap. En hoewel de EDL en de rechts-populistische pers graag anders claimen, blijkt maar al te goed wie de agressor is als er geweld uitbreekt. Zowel in Nottingham, Stoke, Dudley, Aylesbury en Bradford braken EDL-leden ofwel door politielinies heen waarna ze moslims, migranten en tegendemonstranten te lijf gingen ofwel werden EDL-leden gearresteerd wegens verboden wapenbezit. Een van de meest gewelddadige incidenten vond plaats in januari in Stoke. De EDL brak hier door politielinies heen en trok een migrantenwijk binnen waar diverse woningen en winkels kapot werden geslagen, auto's van buurtbewoners werden vernield en immigranten werden opgejaagd en in elkaar werden geslagen. Erg verontrustend was de aanwezigheid van twee groepen militairen buiten dienst die aan de EDL-demonstratie deelnamen. Dat de EDL zich niet beperkt tot demonstraties blijkt wel uit enkele incidenten in het afgelopen jaar. Zo verstoorde een tiental EDL-leden in juli een vergadering van Indymedia in Sheffield door naar binnen te lopen en video-opnames te maken van iedereen die het gebouw in of uit ging en ook ging de EDL langs bij een bijeenkomst van de Anarchistische Federatie in Leeds. Tevens werden drie bijeenkomsten van Unite Against Fascism (UAF) verstoord, in Bristol, Newcastle en Manchester. Bij die laatste verstoring probeerde de EDL de deur van het vluchtelingencentrum waar de bijeenkomst werd gehouden in te trappen. Dit soort activiteiten past perfect bij een groep waarvan de harde kern bestaat uit extreemrechtse hooligans die wel tegen een stootje kunnen en waarvoor het verstoren van een bijeenkomst erg vergelijkbaar is met het verjagen van een rivaliserende supportersgroep uit hun eigen vak, kroeg of stad. Niet alleen politieke tegenstanders krijgen te maken met EDL-geweld, ook journalisten en 'de linkse media' worden geregeld met de dood bedreigt. Zo stelde de London Photographers' Branch dat de EDL foto's, namen en adressen van journalisten op internet plaatst met de mededeling hen 'een warm welkom' te geven. In Stoke werden verschillende journalisten met bakstenen bekogeld en enkelen werden tegen de grond geslagen en met boksbeugels bewerkt. Maar het blijft geenszins bij straatgeweld alleen. In juli werd een groep EDL'ers gearresteerd na een achtervolging door een antiterreur-eenheid. De agenten achtervolgden de auto van John Broomfield, een EDL-organisator in Dorset, en schoot zijn banden lek alvorens hem en enkele andere EDL'ers te arresteren op verdenking van het voorbereiden van een bomaanslag op een moskee in Bournemouth. Ondanks alle claims van de EDL een 'vreedzame' groep te zijn die slechts tegen 'islamitisch extremisme' protesteert, blijkt keer op keer het tegenovergestelde. De EDL is, zowel op ideologisch vlak, structureel via de BNP-bezetting van kernposities binnen de EDL, als qua handelen een gewelddadige extreemrechtse beweging. Het is dan ook tekenend dat het internationale netwerk waarvan Geert Wilders deel uitmaakt dit soort groepen steunt en financiert. Dat de EDL op 30 oktober naar het Museumplein in Amsterdam komt om Wilders te 'ondersteunen' tijdens zijn proces belooft gezien het karakter en verleden van de groep niet veel goeds. Noten: (1) De casual subcultuur is een hooligansubcultuur afkomstig uit Engeland. Brits hooliganisme had altijd al een sterk subcultureel element van 'Teddy Boys' tot skinheads. De Casual subcultuur begon rond 1970 toen leden van de harde kern van Liverpool modieuze kleding, die ze geroofd hadden uit designer sportwinkels in Frankrijk, mee terug brachten naar Engeland. Merken als La Coste werden plotseling volop gedragen door Britse hooligans. Tevens bleek deze mode-switch een tactisch voordeel te hebben, de Britse politie zocht immers naar skinheads of andere makkelijk te identificeren subculturen en niet naar mensen die 'Casual' gekleed waren in dure kleding. Tegenwoordig is de Casual subcultuur de grootste hooligansubcultuur en worden vooral merken als Stone Island, Ralph Lauren, Benetton en Burberry volop gedragen. (2) De EDL bestaat naast haar lokale afdelingen ook uit enkele afdelingen speciaal gericht op bepaalde doelgroepen. Zo heeft de EDL een Women's Division, een Youth Division, een Jewish Division en (naar eigen zeggen) ook een Lesbian, Gay, Bisexual, Transgender (LGBT) Division. Deze afdelingen dienen vaak meer als identificatiepunt dan als stem van een groep binnen de EDL (waar met de EDL- structuur totaal geen sprake van is). Hun doel is voornamelijk mensen uit een breed spectrum voor het karretje van de EDL te spannen. Dat deze afdelingen soms niet meer dan enkele personen tellen en vaak op zware interne weerstand stuiten (zoals de 'LGBT Division') of vrij omstreden zijn (zoals de Jewish Division) wordt maar niet openlijk door de EDL vermeldt. 3) Paul Ray, op internet bekend als 'Lionheart', is een hardline christenfundamentalist en een van de oprichters van de EDL. Ray is al eerder uit de EDL gezet wegens 'insubordinatie' en werd definitief uit de EDL gezet nadat hij in het tv-programma talkSPORT vermeldde dat de EDL zich in een 'heilige oorlog' tegen alle moslims bevond. Om verder publicitair drama te voorkomen werd Ray uit de EDL gezet waarna Ray de St. George Division opzette. En hoewel Ray zo nu en dan nog als 'koranexpert' geraadpleegd werd door de EDL liepen de interne spanningen toch flink op. Op een soap-achtige manier claimde Ray vervolgens dat 'Tommy Robinson' (aka Stephen Yaxley-Lennon) zijn moeder gekidnapt had. (uit: Alert!, nummer 3, september 2010. Alert! is een uitgave van de Anti-Fascistische Actie Nederland - AFA)