Reactie Indymedia NL Zegers maakt zichzelf belachelijk met kritiek op Indymedia

Robin Vloed

In het artikel "Indymedia en antisemitisme", dat in Alert! nr. 3 2002 verscheen, roept Peter Zegers op tot "actieve bestrijding" van Indymedia Nederland. Het onafhankelijke internetplatform Indymedia is voor hem een broedplaats voor antisemitisme en "voor de anti-racistische en antifascistische strijd zijn de websites van Indymedia's van nul en generlei waarde". Volgens hem zijn "de over de hele wereld verspreide Indymedia-websites tot een belangrijke vergaarbak geworden voor traditionele en nieuwe antisemitische opvattingen". (1) In dit artikel ga ik in op deze beschuldigingen. Ik leg uit dat de handelswijze van Zegers zijn eigen integriteit ondermijnt. Ook staat dit artikel stil bij het verschijnsel dat vermeend antisemitisme gebruikt wordt als steun voor de nationalistische politiek van de Israëlische staat. Daarnaast behandel ik enkele antisemitische thema's die onderwerp van discussie zijn. Dit is een vernieuwde versie van het artikel 'Jullie zijn allemaal racisten!' (2) dat eerder op Indymedia NL verscheen. Ook dit artikel is een individuele bijdrage aan het debat rond antisemitisme. Voor de redactionele reactie van Indymedia NL verwijs ik naar de brief die is verstuurd naar de redactie van Alert! en haar lezers.

Indymedia
Indymedia NL is onderdeel van een wereldwijd netwerk van onafhankelijke (media-)activisten. De kracht van Indymedia is dat zonder inmenging van een redactie, iedereen in een paar seconden tijd een actieverslag of nieuwsverhaal op internet kan publiceren. Omdat veel activisten hiervan gebruik maken, heeft Indymedia een bekendheid die niet valt te vergelijken met andere linkse media in de wereld. Indymedia gaat uit van een "open posting" principe. Dit betekent dat de redactie artikelen niet verandert en dat in principe iedereen kan participeren en publiceren. Wel moeten zij zich aan de spelregels (3) houden. Gebeurt dit niet dan verwijdert de redactie de publicaties. Sinds de start van Indymedia NL (17 oktober 2001) tot aan het verschijnen van het artikel van Zegers zijn er dertienhonderd artikelaanvullingen en tweehonderd artikelen verwijderd omdat deze niet aan de spelregels voldoen. Zegers liegt dus als hij schrijft dat "alleen Indymedia Duitsland besloten heeft bijdragen op de website indien nodig actief te censureren". Iedere bezoeker van Indymedia weet dat dit een leugen is. Een aantal klaagt zelfs dat er te veel wordt weggehaald, vooral omdat hen de mogelijkheid wordt ontnomen in te gaan op bepaalde reacties of beschuldigingen. In feite staat het artikel van Zegers bol van ongefundeerde uitspraken. Zo suggereert hij dat Indymedia het probleem ontkent en dat de redactie graag antisemitisme op haar site ziet. Hij baseert zich op een halve zin van iemand van de redactie die volledig uit zijn verband wordt gerukt - hij maakt deze zelfs tot kop van het artikel. Zegers stelt vervolgens dat Indymedia niets doet tegen antisemitisme. Hierbij gaat Zegers ten eerste voorbij aan het werkelijke beleid van Indymedia en ten tweede aan het feit dat de uitspraak 'ik ben het er ook niet mee eens dat antisemitisme verboden is' gedaan is in het licht van de redactionele discussie wat er onder antisemitisme verstaan wordt en hoe je met vermeend antisemitisme om moet gaan. De persoon in kwestie stelt in hetzelfde interview zelfs dat Indymedia niet strikt genoeg optreedt. Zegers rukt deze opmerking willens en wetens uit zijn verband en doet alsof deze uitspraak representatief is voor het redactiebeleid van Indymedia NL. Indymedia komt er voor uit dat er discussie is over wat onder antisemitisme verstaan kan worden. Het heeft hiervoor geen blauwdruk. Zegers suggereert met zijn artikel dat er wel zoiets bestaat, komt verder alleen met zijn beschuldigingen van antisemitische uitlatingen op Indymedia en 'vergeet' te definiëren wat hij zelf onder antisemitisme verstaat. Dat maakt het er niet makkelijker op en enige discussie in elk geval zeer moeilijk. Zijn ongesproken visie wordt superieur verklaard aan die van anderen. Zoiets heet dogmatisme en zijn 'journalistieke' methode past de werkelijkheid aan zijn eigen theorie aan.

Zionistische politiek

Een nieuwe ronde
Zegers is in een recent artikel, een recensie van een boek van Peter Edel, genuanceerder. Hij verdedigt zich en zegt dat "de huidige politiek van Israël volop bediscussieerd mag worden". Ook is het voor hem "duidelijk dat de beschuldiging van antisemitisme die politieke discussie dood kan slaan". (5) Maar dat Zegers niet kritisch staat ten opzichte van zijn gedachtegoed en de onderdrukkende werking ervan, blijkt ten eerste uit zijn artikel over Indymedia en ten tweede uit een ander element in dit meer recentere artikel over zionisme en racisme. Een voorbeeld van discussie over vermeend antisemitisme is in hoeverre zionisme als politieke stroming bekritiseerd mag worden. Krebbers en Zegers generaliseren kritiek op het zionisme bijna altijd als antisemitisch. Het zionisme is voor mij echter een moderne nationalistische stroming die gepaard gaat met traditionele elementen als kolonisatie, oorlog, etnische zuivering en grove mensenrechtenschendingen. De huidige politiek heeft hierdoor niets (meer) te maken met een progressief ideaal, hoewel het in potentie zo iets wel kan zijn, en is zeer rechts en racistisch. Kritiek op deze politiek wordt door zionisten en ook door joodse niet-zionisten afgewimpeld met de opmerking dat in andere landen in het Midden-Oosten het nog veel slechter gesteld is. Bovendien zou dit noodzakelijk zijn vanwege de veiligheidsbelangen van de joden in Israël. Zegers stelt daarnaast dat het type kritiek die ik hierboven uit op het zionisme, een "ideologische beeldvorming" is die "tot doel lijkt te hebben om de jodenvervolging uit het geweten te bannen" omdat de Israël politiek vergeleken wordt met het fascisme, en het zionisme met racisme. (5) Hij doet er zelfs nog een schepje bovenop door kritiek op het zionisme ook anderszins belachelijk te maken. In zijn Alert!-artikel stelt hij "dat bij sommige onderwerpen extreemlinks en extreemrechts het uitstekend met elkaar lijken te kunnen vinden". "Uitgesproken voorbeeld op Indymedia is ongetwijfeld het 'anti-zionisme'", schrijft Zegers. "Onderdeel van deze ideologie is de waanvoorstelling van een machtige joodse (of zionistische) lobby die de westerse media en regeringen zou manipuleren." [1] Manipulatie van de media is een alledaags proces voor politieke partijen, het bedrijfsleven, belangengroepen en ga zo maar door. Daar leeft ons systeem van. Ook joodse en zionistische lobbyorganisaties, hoewel niet alle joodse organisaties, doen dit. Hun invloed op media en politiek bestaat. Als mensen dit erkennen, hoeft dit helemaal niet antisemitisch te zijn.

Logische worstelingen
Lijnrecht tegenover de visie van Krebbers en Zegers staat de analyse dat de Israëlische politiek juist tot een versterking van het antisemitisme leidt. Volgens Zegers en Krebbers is deze visie echter antisemitisch want "geef nooit Israel de schuld van het antisemisme", schrijft Krebbers in zijn tips. (3) Doe je dit wel, dan "kunnen onveiligheidsgevoelens bij joden toenemen". Maar in deze analyse wordt Israël niet de schuld gegeven van HET antisemitisme, maar krijgt Israël minstens wel een rol toebedeeld als versterkende factor. Het is overigens evident dat in Europa gewelddadig antisemitisme (racisme) is toegenomen. Jongeren hebben in Amsterdam gewelddadige acties tegen joden ondernomen en in Frankrijk is er recent sprake van een drastische toename van geweld tegen joden. (6) Maar dat, aan de andere kant, dit weer in relatie zou staan met niet-racistische en antizionistische kritiek op Israël (die onder andere op Indymedia te vinden is), gaat echt een stap te ver. Volgens de andere visie op antisemitisme staat dit juist eerder in verband met de politiek van Israël. Kritiek op Israël moet vanuit een antiracistisch perspectief gewoon mogelijk blijven. Niet alleen omdat in Israël niet-joden minder rechten hebben dan joden, maar ook omdat het Palestijnse gebieden bezet houdt. Een betwiste toevoeging hieraan is dat "de Israelische staat joden elders in de wereld bedreigt door een opleving van het antisemitisme te veroorzaken", wat de Israëlische activist Uri in een artikel concludeert. Kritiek op Israël is noodzakelijk in de strijd tegen racisme. Uri stelt dat er een omslag nodig is in het denken over antisemitisme en racisme om antisemitisme te voorkomen. (7) "De acties van Sharon creëren walging en oppositie overal in de wereld en versterken het antisemitisme. Joodse organisaties worden met dit gevaar geconfronteerd en worden gestimuleerd om Israël onvoorwaardelijk te steunen. Deze steun geeft de antisemieten een reden om niet alleen de Israëlische regering aan te vallen, maar ook lokale joden waar dan ook", stelt Uri. Komen we hiermee tot de antisemitische logica dat de joden zelf verantwoordelijk zijn voor de Holocaust? Is dit herhalen dat het de schuld is van de joden dat mensen ze in de 19e en in de eerste helft van de 20e eeuw haatten? Is dit hetzelfde als dat het de schuld van de joden zou zijn dat er jodenhaat bestaat? Deze klassieke antisemitische gedachtegangen hebben niets te maken met de analyse dat Israël het de joden in de wereld erg moeilijk maakt en het antisemitisme aanwakkert. Zodra we zeggen dat de huidige politiek van Israël het antisemitisme aanwakkert doordat zij een agressieve, koloniale en oorlogszuchtige politiek voert, die haast hetzelfde is als de nazi-praktijken van oud-kolonialistische landen als Nederland, Engeland en Duitsland, is hier dan sprake van antisemitisme? Beslist niet lijkt mij, want ik zeg dit omdat het gaat over de onderdrukking van bepaalde inheemse bevolkingsgroepen en dat heeft dus niets te maken met het feit dat het een staat is die geregeerd wordt door joden. Kortom, ik lever kritiek op Israël, niet omdat het een joodse staat is, maar omdat het een nationalistische staat is die zich fascistisch gedraagt. En de vrijheid om dit te schrijven, zonder voor jodenhater uitgemaakt te worden, wil ik graag behouden.

Nieuwe kansen
De Zwitserse Independent Media Centre is vorig jaar voor het gerecht gedaagd wegens vermeend antisemitisme. Dit was naar aanleiding van een tekening van Latuff. Deze Braziliaanse activist heeft in een serie politieke cartoons onderdrukte mensen getekend die zeggen dat ze Palestijns zijn. Eén daarvan is een joods jongetje tijdens de Tweede Wereldoorlog in een Poolse ghetto.(8). Volgens de woordvoerder van de procederende organisatie, Aktion Kinder des Holocaust (AKDH), Althoff, is de cartoon antisemitisch en staat het voor "de vernietiging van het joodse volk en de Israëlische staat". (9) Ook Zegers ziet de cartoon als antisemitisch. Volgens deze klagers gaat het om een bagatellisering van de Holocaust omdat Palestijnen in dezelfde situatie worden geplaatst als joden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Zo'n vergelijking is antisemitisch omdat de Holocaust ermee ontkend wordt; omdat de onderdrukking van Palestijnen niet valt te vergelijken met de onderdrukking van joden. De rechter heeft de aanklacht niet gehonoreerd. "Ook al stelt de tekenaar zich met de tekening emotioneel bevooroordeeld op ten opzichte van het joodse volk, het is niet het joodse volk op zich dat wordt bekritiseerd, maar hun gedrag ten opzichte van Palestijnen. Het onderwerp is niet een zekere karakterisering van joden, maar hun methodes in het huidige conflict. De constitutionele gelijkheid van joden als menselijke wezens wordt hiermee niet ontkend." (10) Door niet kritisch tegenover vermeend antisemitisme te staan, versterk je antisemitisme. Dat conservatieve zionisten en politiekbevriende joden en niet-joden in het buitenland de beschuldiging van antisemitisme te pas en onpas uit de kast halen is begrijpelijk, als je dit bestudeert in het licht van de economische en geopolitieke belangen die zij hierbij hebben. Maar als antiracistische activisten dit ook doen, werken zij samen met rechts in de onderdrukking van een mening die niet perse racistisch of antisemitisch is en ondersteunen zij de onderdrukking van mensen, waaronder ontzettend veel Palestijnen, met als gevolg dat racistische structuren blijven bestaan. Daarnaast moedig je politieke blindheid aan. Door kritiek op Israëlische politiek en het zionisme over een kam te scheren met antisemitische theorieën, maak je het voor jezelf en anderen onmogelijk om onafhankelijk naar de situatie te kijken. Een open blik naar de realiteit vereist meer dan een vizier van dogma's.

Robin Vloed is redactielid van Indymedia NL

Noten:
(1) Peter Zegers, "Indymedia en antisemitisme". Alert Nummer 3 Oktober/November 2002 http://www.xs4all.nl/~afa/alert/3_6/imedia.html
(2) Robin, "'Jullie zijn allemaal racisten!'". http://www.indymedia.nl/nl/2002/10/6864.shtml
(3) Eric Krebbers en Jan Tas, "Tien tips tegen antisemitisme". De Fabel van de illegaal 52/53, zomer 2002 http://www.gebladerte.nl/10836f52.htm
(4) "De spelregels van Indymedia NL" http://indymedia.nl/nl/static/help.policy.shtml
(5) Peter Zegers, Marcel Poorthuis en Theo Salemink "Peter Edel recycelt oude antisemitische mythen". De Fabel van de Illegaal nr. 56 januari/februari 2003 http://www.gebladerte.nl/10882f56.htm
(6) De Groene, "Honderd jaar na de affaire-Dreyfuss" http://www.groene.nl/2002/0217/mr_frankrijk.html
(7) Uri Avnery, "Manufacturing Anti-Semites" http://www.gush shalom.org/archives/article213.html
(8) Latuff http://www.sinkers.org/latuff/waap7.gif zie ook: http://www.indymedia.nl/nl/2002/02/2292.shtml
(9) Aktion Kinder des Holocaust (posted by Latuff) http://www.indymedia.nl/nl/2002/02/2256.shtml
(10) Latuff http://www.sf.indymedia.org/news/2002/09/144504.php