Onder de loep: Brigade M

Kafka

Daags voor de kerstdagen beleefde Leiden een anti-fascistische actie. Doel was de regionale band Brigade M, die oefent in een door de gemeente gesubsidieerde ruimte. Ook deze avond had de band de oefenruimte besproken, maar konden enkele tientallen antifascisten met een blokkade voorkomen dat de band de oefenruimte kon betreden. Wat heet, bij de aanblik van de activisten, kozen de muzikanten direct het hazenpad. De activisten willen dat de gemeente Leiden voorkomt dat de band verder gebruik kan maken van de oefenruimte. Waarom was deze commotie noodzakelijk, wat is er mis met Brigade M of te wel: waar gaat het eigenlijk over?

Ontstaan
Eind jaren tachtig ontstond er in de Bollenstreek een bandje met de naam Opel Kadeath. Deze band bestond tot het midden van de jaren negentig. De betrokkenen waren tegelijkertijd ook actief binnen het extreemrechtse circuit, onder andere als lid en activist van de CP'86. Eén van de bandleden was de bassist Tim Mudde, toen nog actief bij het JFN, later bestuurslid van de CP'86, actieleider van Voorpost Nederland en consequent nazi-skinhead. Na het opheffen van deze band begonnen een aantal ex-leden, waaronder wederom Mudde, een nieuwe gelegenheidsband: Brigade M. Volgens eigen zeggen zou de band oorspronkelijk Brigade Mussert hebben geheten, waarmee men wilde verwijzen naar de Mussert Brigade, "dappere mensen, die op straat vochten tegen het leger van de rode bastaards." Omdat er binnen de band onenigheid was over de naam werd het afgekort tot Brigade M. De onenigheid betrof met name de figuur Mussert. Niet alle bandleden waren even gecharmeerd van hem: "Omdat Mussert een omstreden figuur is binnen nationalistische kringen; hij trouwde met zijn tante en was altijd tegen de NSDAP." Ook vond men later dat je je niet mag meten aan de "helden" van de Mussert Brigade. Brigade M bestond een korte tijd in 1996 en 1997 en bracht een nummer uit op de verzamel- cd "Welkom in Sassem", die geproduceerd werd door Mudde. Dit nummer was "Eigen Volk Eerst", dat binnen Nederlandse nazi-kringen inmiddels een legendarische status heeft, mede vanwege het fijne meebrul-karakter van het refrein. Begin 2001 wordt de band opnieuw opgericht en begint een erg succesvol tweede leven. Het enige bandlid van de oude lichting is Mudde. De band wordt verder aangevuld met drummer Jasper Velzel en zanger Dave Blom. Velzel heeft dan inmiddels naam gemaakt met zijn distributiebedrijfje "Berzerker Records", dat allerlei nazi-muziek en andere troep verspreidde en is actief als regionale Voorpost-activist. Dave Blom is net als Mudde een ex-lid van de CP'86. In tegenstelling tot Mudde blijft hij echter lid tot de definitieve ondergang van de partij. De CP'86 is dan onder leiding van Martijn Freling, Stewart Mordaunt en Jan Teijn al geruime tijd in het nazistische vaarwater terechtgekomen. Blom werd echter vooral bekend als mede- dader van het vernielen van een joodse begraafplaats in Den Haag eind 1999, waarvoor hij later tot een celstraf veroordeeld is. Daarnaast is hij enige tijd de zanger geweest van Landstorm, een andere Nederlandse nazi-band. Blom werd uit Landstorm gegooid omdat hij te vaak dronken was en niet serieus genoeg was. Met deze drie personen heeft Brigade M een kern van vaste bandleden. Er mist echter nog een gitarist. Er wordt zonder veel succes een advertentie geplaatst in het Hardrockblad Aardschok. Korte tijd later wordt "Wickie", een ander ex-CP'86-lid, aangetrokken. Het is vrijwel zeker dat het hier gaat om Jan Wiepjes. Wiepjes was eind jaren 90 -tegelijkertijd met Mudde -lid van het Jongeren Front Nederland (JFN). Hij maakt net als Mudde de overstap naar de CP'86, wanneer het JFN wordt verboden. Met Jan is de band compleet. Anderhalf jaar later (in september 2002) wordt nog een tweede gitarist in de band opgenomen: a-politieke hardrocker Stefan Verkooyen uit Breda moet zorgen voor een extra "vet" geluid. Daarmee is de huidige vijfkoppige bezetting bereikt.

De Kazerne
Begin 2001 heeft de band een eerste optreden in De Kazerne in Eindhoven. Dit voormalige defensie-terrein is twee maanden eerder gekraakt door een groep rechts-extremisten uit Eindhoven en omgeving. Brigade M wordt zo'n beetje de huisband van De Kazerne. In de loop van het tweejarig bestaan van de band geven ze er vijf optredens. In juli 2001 brengt de band een zelf gebrande cd uit met vijf nummers en een videoclip van een optreden in De Kazerne. De teksten van de nummers geven een redelijk beeld van de ideeën van de band. De cd opent met het oude nummer "Eigen Volk Eerst". Deze oorspronkelijk door het Vlaams Blok bedachte leuze werd begin jaren negentig door de CP'86 als strijdleuze gehanteerd. Het nummer beschrijft Nederland dat ten onder gaat aan "rode kwalen" als rassenvermenging, massacultuur, drugs en misdaad. Brigade M wil het land hiervan bevrijden door de wapens op te nemen tegen de machten die "volk en vaderland" bedreigen (1). Het tweede nummer van de cd, "Lui, laf en lelijk", gaat over anti-fascisten, die worden weggezet als ranzig en laf uitschot, die geen enkel succes hebben tegen het "nazifront". Dat de wens de vader van de gedachte is, blijkt wanneer de bandleden in een ander nummer zingen: "De tegenstander beheerst ons leven en zal ons weinig kansen geven". "Pedofielen", het derde nummer, haalt een klassieker van de CP'86 en Voorpost uit de kast. Om niet helemaal de aansluiting met de rest van de bevolking te missen voerden deze organisaties bij tijd en wijle een populair thema op, waarvan vermoed werd dat er bij een breder publiek misschien wat mee te winnen was. Maar ook dit keer zet brigade M haar protest in de hoogste versnelling. Kinderporno en -verkrachting zijn geen gewoon probleem, maar de schuld van links, die pedofielen altijd hun gang hebben laten gaan. Daarbij gaat de band even voorbij dat één van de cruciale figuren in de Nederlandse nazi-muziekscene enige tijd geleden betrapt werd op het bezit van kinderporno. Het een na laatste nummer "Voor Volk en Vaderland" gaat over de liefde voor het Dietse Rijk en de strijd die voor Dietsland gevoerd moet worden "als eerbetoon aan onze vad'ren, het bloed in onze aderen". Het laatste nummer "50.000 helden" zet het een en ander vervolgens in historische context met een eerbetoon aan de Nederlandse Oostfronters die in de Tweede Wereldoorlog aan de kant van de Duitsers meevochten. "Jonge bevrijders" en "Moderne kruisridders der nieuwe orde", volgens Brigade M, die de bevolking te hulp schoten "om Europa te bevrijden". Kort samengevat is de bandideologie een mix van volksnationalisme (streven naar Dietsland), racisme (vechten voor eigen bloed en tegen rasvermenging), haat tegen links (en vooral de anti-fascistische beweging), een vleugje populisme/opportunisme met een duidelijke verwijzing naar haar ideologische voorgangers in de periode 1940-1945 (niet alleen in de teksten, maar ook in de naam van de band).

'Met die rotzooi aan de muur kan ik niet spelen!'

De teksten van latere nummers zijn eigenlijk allemaal variaties op deze thema's. Het enige nummer dat verder nog iets toevoegt aan het beeld van de band is "Schande voor ons Ras". In dat nummer gaat de band tekeer tegen voormalige partijgenoten uit de CP'86, waaronder Martijn Freling, die aan de harddrugs verslaafd raakten. Daarmee (en ook in andere nummers) geven de leden hun weerzin aan tegen verraders, meelopers, afhakers en anderen die in hun ogen de extreemrechtse zaak geen goed doen: "We won't gain any support by drugtakers, wannabees and ignorant troublemakers." Typerend voor deze houding is een recent concert van de band dat je alleen kon bezoeken als je ook aanwezig was bij de politieke scholingsbijeenkomst die er aan vooraf ging. Een laatste woord over de ideeën van Brigade M gaat over het anti-semitische karakter van de band. Dit komt zelden naar voren in de teksten (2), maar wel regelmatig in interviews. Ten eerste wordt er regelma tig gerefereerd aan ZOG, een in nazistische kringen populaire afkorting die staat voor Zionist Occupational Government. Met deze afkorting wordt verwezen naar de veronderstelde zionistische/joodse wereldheerschappij, die gezien wordt als een bezettingsmacht en verdreven moet worden. In de woorden van Brigade M: "Let's liberate Europe from the greedy hands of ZOG and it's puppets in the governments." In een ander interview met een Russisch tijdschrift wordt de band gevraagd naar haar mening over een aantal Nederlandse zaken, waaronder Heineken bier. Brigade M: "Jodenpis, zo noemen veel nationalisten het in Nederland vanwege de bezitter, die een jaar geleden stierf en tot het Joodse ras behoorde."

Internationaal
Binnen het extreemrechtse muziek-circuit nam de aandacht toe. De band trad enkele keren in België op, had vervolgens een reeks van concerten in Duitsland (onder andere op een NPD- manifestatie in Ramstein) en trad onlangs voor het eerst in Engeland en Polen op (3). Verder verschijnen er nummers van de band op een verzamel-cd "White Music for White People" uit de Verenigde Staten en op de verzamelaar "Europe Explosion" van Pit Records uit Frankrijk. Wat opvalt is dat de band zich aanvankelijk niet aan een bepaalde groepering of structuur liet binden. De laatste tijd plaatst de band zich steeds meer binnen het Blood & Honour-netwerk. Blood & Honour is oorspronkelijk opgericht door wijlen de zanger van de Engelse naziband Skrewdriver. Het idee was om een structuur op te zetten voor de rechts-extremistische Skinhead-muziekscene en om tegelijkertijd deze scene verder te politiseren. Dit initiatief is op zijn zachtst gezegd nooit een groot succes geworden, omdat het overgrote deel van de aanhangers en geïnteresseerden uiteindelijk bier en harde muziek toch belangrijker vonden dan politieke organisatie. Bovendien waren er in de loop der tijd te veel personen die het netwerk met name gebruikte om er (veel) geld aan te verdienen. De recente oprichting van twee concurrerende Blood & Honour-organisaties in België en een slecht functionerende tak in Nederland heeft echter een iets andere inslag. Ook al komt het publiek nog steeds met name voor feest, muziek en alcohol, de organisatoren zijn een stuk serieuzer met hun politieke bedoelingen. In ieder geval in voldoende mate om aan de normen van Brigade M te voldoen: tweemaal werd er opgetreden voor de Belgische kameraden, éénmaal werd een concert georganiseerd door het op Combat 18 georiënteerde Blood & Honour uit Vlaanderen en die uit Nederland samen. Ook het recente concert in Engeland vond onder de vleugels van Blood & Honour plaats. Dit inspireerde de band bovendien tot het uitbrengen van een trui met de naam van de band in de vorm van het logo van Blood & Honour.

Protest
De activiteiten van Brigade M bleven, zoals te verwachten viel, niet onopgemerkt. Als eerste begon de regionale pers over de band te schrijven. Tegelijkertijd kwamen ook de internetproviders, waarop de band hun informatie hadden neergezet, erachter met wie ze te maken hadden. Zij waren hier niet van gediend en gooiden de site van Brigade M van hun servers af. De oplossing was voor de band echter snel gevonden, en zij bracht haar pagina's onder bij de Amerikaanse nazi-provider Odinsrage.com. Ook anti-racismeorganisaties zagen de activiteiten van de band met lede ogen aan. Na een optreden in België maakte het Vlaams Centrum voor Gelijkheid van Kansen en voor Racismebestrijding stennis over de teksten en boodschap van de band. Het centrum had de politie voor het concert al gewaarschuwd, maar tot haar grote ontevredenheid werd geen actie ondernomen. Brigade M doet over deze actie lacherig, net zoals over alle verdere negatieve aandacht die de band ten deel valt. Het centrum wordt bedankt voor de gratis publiciteit. Deze toon verandert wanneer er in Leiden commotie ontstaat over het gebruik van de gesubsidieerde oefenruimte door Brigade M.

AFA-activisten blokkeren de
oefenruimte van Brigade M

Na aandacht in de lokale pers stellen CDA, Christen Unie, GroenLinks, PvdA, SP en de lokale partij Leiden Weer Gezellig/de Groenen schriftelijke vragen aan het college van B & W over de mogelijkheden om Brigade M de toegang tot de oefenruimte te ontzeggen. Op diverse plekken roepen leden en aanhangers van Brigade M op om actie te ondernemen tegen het initiatief van die politieke partijen. In Leiden worden leuzen geschilderd en een stemming die op internet wordt georganiseerd door een regionale krant wordt gemanipuleerd, waardoor 90% van de stemmers achter Brigade M lijkt te staan. Overigens leidt het initiatief van de raadsleden in eerste instantie tot niks. De wethouder is echter van mening dat hij moeilijk kan optreden, omdat Brigade M in het oefencentrum geen muziek uitdraagt, maar alleen oefent en dus niemand anders het kan horen. De wethouder kondigt een onderzoek aan naar de vraag of er sprake is van "haatgedrag" door Brigade M. Naar aanleiding van dit onderzoek wil de wethouder bekijken welke stappen hij kan ondernemen. Inmiddels is duidelijk dat er waarschijnlijk een nieuwe huisregelement opgesteld zal worden door het oefencentrum, waardoor het voor Brigade M en vergelijkbare bands onmogelijk wordt een ruimte te huren. Met de actie in Leiden werd druk gezet op het nemen van deze beslissing.

Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka

Noten:
1 - Een ander nummer van Brigade M "Wij zijn de Elite" laat wat dat betreft ook weinig aan de verbeelding over: "Wij zijn de elite, dood aan de parasieten; voorstanders van de multicul- tuur eindigen tegen de muur".
2 - Wel roept Brigade M in het nummer "geen Tivall in mijn Tefal" op tot een boycot van Israëlische producten, maar dit gebeurt volgens het nummer uit solidariteit met de Palestijnen.
3 - Dit optreden in Polen leverde overigens nog een merkwaardige discussie op tussen rechts- extremisten op internet. Waren de Polen immers geen minderwaardig Slavisch volk en kan je daar met goed fatsoen als Arische band wel optreden: "De polen zijn een Slavisch volk, op de Volksduitsers na die daar nog wonen. Op zich geen probleem, maar ze zijn geen broedervolk van de noordse volkeren. Wat mij betreft staan ze een trapje lager op de ladder der rassen. Als Brigade M daar speelt voor een poolstalig publiek, moeten ze zelf weten, maar ik had ze wel meer wijsheid toegedacht." en "wat Brigade M betreft, heeft voor mij afgedaan. Dan kunnen ze net zo goed in centraal-Afrika gaan spelen. Als zij het verschil niet eens zien tussen slaven en nordics".