Loep

De gebroeders De Putter

Kafka

Het is goed gebruik bij extreemrechtse organisaties om met enige regelmaat te scheuren. Zo vond er onlangs weer een scheuring plaats binnen de Nationale Alliantie. Een actieve groep leden uit Zeeland nam de benen en richtte vervolgens een nieuwe club op, de "Dietse Kameraden".

Het eerste dat opvalt aan de Dietse Kameraden is het familiale karakter. Het bestuur bestaat uit drie personen: De Zeeuws-Vlaamse broers Wijnand en Marcel de Putter en Magda Jansen van Rosendaal, de vrouw van Wijnand de Putter. Ook in dat opzicht zetten de Kameraden een goede traditie voort: Janmaat leidde de Centrumdemocraten met zijn vriendin (later vrouw) Wil Schuurman en NVU-voorzitter Constant Kusters zette dit voorjaar bijvoorbeeld zijn vriendin (en moeder van zijn kind) op diverse kandidatenlijsten. In het slagveld van onderlinge ruzies en afrekeningen blijkt het in het extreemrechtse partijenlandschap vaak verstandig om alleen je eigen familie te vertrouwen. Of dat in dit geval ook zo is, is maar de vraag. De familie de Putter zorgt namelijk regelmatig voor verrassingen. De eerste periode van hun extreemrechtse interesse leek het in het geval van de Putter-broers te gaan om typische keyboard warriors. Op internet werden door Marcel allerhande nazistische haatteksten neergezet, maar straatactivisme of lidmaatschap van een organisatie leek niet direct aan de orde. Alleen voor een skinheadconcert of gabberfeest was Marcel de deur nog wel uit te krijgen.
De zichtbare politieke activiteit van de familie begon in 2002, daags na de moord op Pim Fortuyn. Die activiteit liet direct de radicale interesse zien: Marcel de Putter maakte de lange reis van Zeeland naar Harderwijk om mee te lopen in een omstreden demonstratie van de Nederlandse Volks Unie. Deze partij dwong deze demonstratie bij de rechter af, na een eerder verbod. In het onrustige Nederland van vlak na de moord op Fortuyn, zag de burgemeester van Harderwijk (waar Fortuyns moordenaar woonde) de demonstranten liever gaan dan komen. En zo ook de Harderwijkers. De demonstranten werden massaal uitgejouwd.

Marcel de Putter op demonstratie Nationale Alliantie, Amsterdam 27 mei 2006
  Marcel de Putter  
NNP in actie
De twee broers werden, na het verkrijgen van deze kaderfuncties bij de NNP, snel bekende gezichten binnen extreemrechts. Enerzijds omdat ze vaak aanwezig waren bij extreemrechtse acties. Daarnaast is het huis van Wijnand de Putter en Magda Jansen van Rosendaal in Sluiskil een soort zoete inval voor extreemrechtse bijeenkomsten van allerlei aard.
Om met de acties te beginnen: De tweede NNP-actie waarbij Marcel de Putter zijn gezicht liet zien was een poging tot demonstratie in Amsterdam in de zomer van 2003. De NNP wilde die dag samen met Nieuw Rechts van Michiel Smit demonstreren en riep op om te verzamelen op een station in Amsterdam-Oost. Marcel de Putter kwam daar als eerste aan. Hij werd niet herkend door een groep antifascisten die zich daar op dat moment ook verzamelde voor een tegendemonstratie. De Putter liep vervolgens rustig het station uit. Om onduidelijke reden verspreidde hij vervolgens per GSM het onzinverhaal dat de tegendemonstranten bewapend zouden zijn met honden en kettingen, waardoor andere demonstranten van de NNP en Nieuw Rechts niet meer naar het station durfden te komen. Daarmee was de extreemrechtse actie kinderlijk eenvoudig voorkomen.
Twee maanden daarna deden de twee partijen opnieuw een poging om in Amsterdam te demonstreren. Ditmaal waren beide broers De Putter aanwezig, maar kwamen ze Amsterdam niet eens in. Omdat er relletjes waren uitgebroken op de verzamelplek moesten de rechtsextremisten de stad op last van de politie verlaten.

Wijnand de Putter op demonstratie Nationale Alliantie, Rotterdam 21 maart 2005
  Wijnand de Putter  
Scheuringen
Deze gezamenlijke activiteiten van de NNP en Nieuw Rechts waren aanleiding om fusiebesprekingen te beginnen. Na enkele besprekingen mislukte dit echter dramatisch: beide partijen gingen apart verder. De onderhandelingen en gezamenlijke acties zorgden echter voor zoveel ruzie dat de NNP vervolgens instortte. Ook de broers De Putter verlieten de NNP en stapten over naar de van de NNP afgescheurde Nationale Alliantie (NA).
Ook bij deze partij werden zij actief, richtten een eigen Zeeuwse afdeling op, waarvan Wijnand weer voorzitter werd. In 2005 trad Wijnand de Putter zelfs toe tot het landelijke hoofdbestuur van de partij. Broer Marcel was secretaris, vicevoorzitter en actieleider van de Zeeuwse kring.
Ook voor de NA werd er meegelopen in demonstraties en gefolderd in de eigen regio. Bij de NA werden de broers echter vooral bekend dankzij het eerder genoemde openstellen van het huis van Wijnand de Putter. In de tuin werd vanaf de zomer van 2004 de ene na de andere met bier- en vlees overgoten partijbijeenkomst georganiseerd.

Bijeenkomst Blood & Honour Nederland, Sluiskil zomer 2006. Onderste rij, tweede van rechts: Martin van de Grind. Bovenste rij, vierde van links: Marcel Dootjes. Middelste rij, zesde van rechts (half verborgen): Erik de Graaf. Onderste rij, helemaal rechts hurkt Marcel de Putter, de broer van gastheer Wijnand de Putter. Wijnand de Putter staat helemaal links.
  Bijeenkomst Blood & Honour  

Blood & Honour
Wijnand de Putter pleitte in zijn NA-tijd bijvoorbeeld voor eerherstel van NSB-leider Anton Mussert. Ook Marcel laat zich af en toe op internet gaan. Zo postte hij in 2001 al teksten als "zyklon makes our wishes true". Maar naast dergelijke onthullende internetpostingen zijn Marcel en Wijnand ook actief bij de neonazistische organisatie Blood & Honour. In 2003 dook Marcel daar voor het eerst zichtbaar op als lid van de beveiliging bij een B&H-concert, een functie die hij in de jaren daarna vaker zou vervullen.
Afgelopen zomer kon Blood & Honour Nederland een bijeenkomst organiseren op het terrein van Wijnand de Putter. Ter verhoging van de sfeer werden spandoeken van B&H opgehangen naast een hakenkruisvlag. Verder werd een groepsfoto gemaakt waar de aanwezigen de Hitlergroet brachten. Nadat deze foto naar buiten was gekomen, werd hij onder andere getoond in een uitzending van Omroep Zeeland over een door De Putter georganiseerde demonstratie. Wijnand de Putter reageerde als door en wesp gestoken:
"U liet een foto zien met een groep mensen met de rechterarm omhoog en met een hakenkruis aan de boom. Deze foto dateert van vorig jaar en is genomen tijdens een braai.
De groepering die deze braai organiseerde heeft mij benaderd voor de lokatie, niet meer en niet minder. Zeer spijtig dat u dit in uw uitzending moest tonen, doordat dit een zeer negatief beeld opwekt, dit heb ik ook verteld heb na afloop van ons vraaggesprek. Helaas kon ik niet afreizen naar de studio anders had ik het geheel uit de wereld kunnen helpen."

Een even typische als veelzeggende reactie. De Putter doet of hij als onschuldige zaalverhuurder opereerde, maar vergeet te vermelden dat hijzelf en broer Marcel in Blood & Honour-shirt ook op de foto staan met de rechterarm omhoog. En dat ook zijn vrouw, kind en hond op de groepsfoto staan vastgelegd.

terug naar inhoud