Onverenigbaar: NVU en NVB

Miroslav Selevcek

Zo waren dit jaar wilde plannen bij de fascistische beweging NVB en de neonazistische partij NVU om gezamenlijk te demonstreren. Twee zielen een gedachte, was het idee. Beide partijen zijn evengoed extreemrechts op het eerste gezicht. Toch heeft het idee beide partijen alleen maar verder uit elkaar gebracht. Samenwerking zal beide groepen wel voordelen hebben gegeven, maar dat blijkt ideologisch onhaalbaar.
De nazistische Nederlandse Volks-Unie en de fascistische Nationalistische Volksbeweging hebben het niet voor elkaar gekregen om samen te demonstreren. Sterker nog, momenteel zijn beide kemphaantjes druk bezig met modder naar elkaar te gooien op het digitale slagveld. En doen de kopstukken het niet, dan doet de aanhang het wel. Al was het maar om bij de leiding in de smaak te vallen. Een uitzichtloze situatie.

Gekibbel
Het gekibbel levert bijvoorbeeld het volgende op. Kusters prevaleert zijn NVU met het stokpaardje dat zijn partij de eerste was die demonstratierecht voor rechts-extremisten afdwong. De Groot Germaanse Leider is bang dat zijn concurrent dat voor hem verknalt: "Wanneer hun demonstratie in Amsterdam tot een flop uitloopt, dan is dit niet alleen schadelijk voor het aangevochten demonstratierecht van de NVU, maar is dit schadelijk voor de gehele beweging!"
Kusters' tegenstander, de secretaris van de NVB Gerard de Wit sneert daarop terug: "Het was natuurlijk eenvoudiger geweest om een demo aan te vragen voor een populistisch onderwerp in een provinciestadje." De Wit refereert hier aan de vorige demonstratie van de NVU in Arnhem tegen pedofilie. De gemeente Arnhem tastte hier weer flink in de buidel om de veiligheid tijdens een NVU-demonstratie te garanderen.

Ben van der Kooi met het kruis dat de NVB wilde plaatsen op de plek van het tijdelijk verwijderde verzetsmonument, Amsterdam, 22 september 2007

De spanning is weer opgelopen, de teneur in al zijn irrationaliteit is duidelijk. En wederom blijkt dat de neonazi's van de NVU niet in het bootje stappen met de fascisten van de NVB. Was de samenwerking dan te mooi om waar te zijn? Nee, het hele idee was al bijna ronduit bizar, al lag dat maar aan de timing van dit initiatief. De NVU-voorman had al ruzie met de NVB. Kusters was amper klaar met zijn pro Iran demonstratie in Den Haag en zag dat zijn concurrent de NVB wilde gaan demonstreren. De NVB zou het hier opnemen voor een verzetsmonument nota bene. De NVB verklaarde dat het hier ging om een christelijk symbool dat moest verdwijnen voor de moslims, maar dat zag de NVU toen beduidend anders.

Moslims versus joden
Moslimhaat en liefde voor het vaderland speelt een belangrijke rol bij de NVB. Was het de NVB niet die zich afsplitste van de Nationale Alliantie om de Deense cartoonkwestie? Het was inderdaad het NVB-kamp dat toen vond dat spotprenten op de site van de Alliantie moesten worden geplaatst. Hun antipathie kwam ook naar voren bij hun laatste mislukte demonstratie op 22 september in Amsterdam: het monument, een christelijk kruis, mocht niet (tijdelijk) wijken voor bouwwerkzaamheden voor een moskee. De NVB heeft hiermee moslims een centrale rol laten spelen als zondebok voor hun problemen.

Spandoek met de Rotskoepelmoskee ('Dome of the Rock') in Jeruzalem ('Al-Quds') op NVU-demonstratie, Den Haag, 4 augustus 2007

Daarmee staan de werelden van beide partijen mijlen ver van elkaar verwijderd. Dat geldt niet alleen bij het kiezen van de zondebok, ook hun utopiebeeld is anders. Wil je een Nederland voor Nederlanders, gevrijwaard van met name de moslims? Of wil je een Nederland onder Duitsland vrij van alle joodse invloedsferen? Dat is het nadrukkelijke verschil tussen de afweging die een NVB'er maakt tegenover een NVU-sympathisant. Als je radicaal bent, zul je niet dat ene met het andere willen verenigen.

Dietsland versus Groot-Germania
Beide visies impliceren een bepaalde territoriumdrift en dat brengt grote problemen met zich mee. De NVB'er zal het Nederlandstalig gebied boven alles stellen, ook Vlaanderen moet in Nederland opgenomen worden, de Dietse of Heel-Nederlandse gedachte. De NVU hangt de Groot Germaanse gedachte aan, waarbij Nederland door Duitsland moet worden opgenomen. Een fascist die zijn eigen land een 'warm hart' toedraagt, zal er voor wijken hem te zien verdwijnen in een wereldrijk. Daarom is het extreemrechts nooit gelukt om een compromis te willen sluiten. Die discussie tussen enerzijds nationaal-socialisten en anderzijds fascisten, kent een rijke historie. Zo was de NSB voor de Tweede Wereldoorlog ook voor een vrij Nederland voor alle Nederlandstaligen. Terwijl de NSDAP van Hitler juist datzelfde Nederland wilde assimileren. Juist omdat ze het hier niet eens waren over wie zijn plekje moest hebben, kwam niets terecht van een goed samenwerkingsverband.
Die samenwerking was ook noodgedwongen. De NSDAP was een oorspronkelijk Duitse partij en die kon zich daardoor niet te nadrukkelijk profileren in Nederland. Dat zullen de Duitse stemmers van het eerste uur als verraad hebben gezien. De NSB werd aan de andere kant simpelweg overspoeld door een dictatoriaal bewind. Deze medewerking was eerder gebaseerd op strategische voordelen dan ideologische samenhang. Verder was er weinig overeenkomst en broederschap.

Strategie
Een eventuele samenwerking in het Nederland van nu tussen de NVB en de NVU is ook op strategie gebaseerd. Deze berust niet op de veronderstelling dat ze zoveel overeenkomsten kunnen hebben in hun denkbeelden. Omdat zowel de NVB als de NVU heel wat anders met Nederland 'van plan' is. Die kloof is zelfs zo groot, dat ze eigenlijk als politieke tegenstanders tegenover elkaar staan. Allemaal onderdeel van het spel: landje pik. Wie kan waar invloed over uitoefenen. Net als dat dat zo was tussen de NSB en de NSDAP. Maar welke strategie en met welk voordeel?
Als we de onderhandelingen bekijken, valt het een en ander op: alle regie lag in handen van de NVB. Kusters verweet de NVB achteraf dat de partij hem aan het lijntje hield bij de onderhandelingen. Plus, de NVB was de partij die eisen stelden: zo moest de NVU apart gaan lopen van de rest van de groep, en nog rampzaliger er mochten geen Duitse vlaggen mee. Toch wilde de NVU met ze gaan onderhandelen. Dat deed zij niet zomaar, waarom vond zij dat zo belangrijk? Vanuit de positie van de NVU is het volgende denkbaar: de NVU heeft dit jaar overal relatief succesvol kunnen demonstreren, maar qua aanhang lijkt zij bijna dood te bloeden. Immers, bij alle demonstraties was er steun van andere groeperingen zoals de NSA van Alwin Walther. Deze jonge aanhang van Walther worden ook groot en zijn inmiddels een geduchte tegenhanger van de NVU gebleken. Kusters zal toch harder zijn best moeten gaan doen, anders is het afgelopen.
Wellicht kwam hij wel even buurten bij de NVB of hij daar invloed kon uitoefenen. Dat wilde de NVB op haar beurt vast en zeker voorkomen. Dus keek zij onderwijl heel goed de kat uit de boom en deed hard haar best ieder nazistisch initiatief van de NVU de kop in te drukken. Ook op zijn beurt wilde NVB-secretaris Gerard de Wit laten zien wie de baas was. Hij zal dit van het begin af aan al hebben doorzien en daardoor liepen de onderhandelingen zoals ze zijn gelopen.

De cirkel is daarmee rond. Fascisten en nationaal-socialisten zullen nooit van harte met elkaar samen kunnen werken. Dat ging in het Nederland onder bezetting al vrij lastig, maar ze verschillen zo erg dat het anno 2007 ook onmogelijk is gebleken. Constant blijft er de strijd wie, wat waar te zeggen heeft. En dat extreemrechts door dit spelletje, klein, althans verdeeld zal blijven in de toekomst is ook vrij makkelijk denkbaar.