Wel of geen pardon: einde aan 'willekeur' bij Immigratiedienst Margreet Jenezon
Tweede Kamerleden zijn niet blij. Vluchtelingen die buiten de pardonregeling (1) vallen, kunnen daar nu bezwaar tegen maken, zo meldde de hoogste vreemdelingenrechter, de Raad van State, 3 december jongstleden. Kamerleden vrezen duizenden procedures. Veel advocaten zijn echter blij dat zaken nu inhoudelijk getoetst kunnen worden. Ze hopen dat daarmee een eind komt aan de 'willekeur' bij de uitvoering van de pardonregeling.
In grote spanning wachtten vluchtelingen, advocaten en hulpverleners op de uitspraak van de Raad van State die elk moment kon komen. De uitspraak is van groot belang voor mensen die net buiten de boot van de pardonregeling vallen. Tot nu toe kregen mensen die wel voor 1 april 2001 asiel in Nederland vroegen, maar geen verblijfsvergunning kregen in het kader van de pardonregeling, geen kans over hun zaak te procederen
Tot nu toe kregen ruim 27.000 mensen een verblijfsvergunning dankzij de pardonregeling. Ongeveer 4750 mensen vielen buiten de boot. De regeling is nog niet ten einde. Nog steeds komen mensen 'uit hun holletjes', zoals mr Judith Pieters, advocate uit Utrecht, het omschrijft. Steeds meer wordt bekend hoe Justitie omgaat met mensen die net niet aan de voorwaarden van de regeling voldoen. Advocaten hebben uiteenlopende ervaringen met de pardonregeling. Volgens verschillende advocaten komt het regelmatig voor dat mensen in een zelfde situatie met een ander resultaat te maken hebben. De Utrechtse advocate mr Marieke de Boer is het met Van Haren eens dat sprake is van 'willekeur'. "Of de IND let soms niet goed op", zegt De Boer. Haar collega en stadsgenoot mr Leonie Sinoo vindt ook dat "wel een beetje" sprake is van willekeur. Volgens Sinoo ging het er vooral in het begin "rommelig" aan toe in de uitvoering van de regeling, waardoor soms Jantje wel en Pietje geen vergunning kreeg.
Geen beroep op gelijke behandeling
De Boer kent voorbeelden van mensen die bij de IND bekend staan onder meerdere aliassen, oftewel ze zouden bij contacten met de autoriteiten verschillende namen hebben gegeven. Na telefonisch contact met de IND bleek bij sommigen dat het om dezelfde naam ging maar dan op 'tien verschillende manieren' gespeld. Officieel val je dan buiten de boot maar een telefoontje doet wonderen. Dit roept vraagtekens op over wat er gebeurt met mensen die niet zo'n actieve advocaat hebben. Hoewel pardonners onafgebroken in Nederland moeten zijn gebleven, werd nadat de regeling een aantal maanden bekend was, duidelijk dat de IND als richtlijn hanteert dat mensen die twee weken of korter in het buitenland zijn geweest, wel een vergunning krijgen. Maar als je daarbij per ongeluk een Dublinclaim aan je broek hebt gekregen, val je buiten de boot. Zo kent mr Sinoo een 'absurd' voorbeeld van een jongen die naar Frankrijk afreisde om daar te gaan voetballen. Bij aankomst met de trein, is hij aangehouden. Hij werd binnen twee weken overgedragen aan Nederland, met Dublinclaim. Hij kreeg geen vergunning.
Fouten herstellen
Ongeveer de helft van de 4750 mensen die geen pardonvergunning kregen, heeft korte of langere tijd in het buitenland verbleven. Voor deze zogenoemde 'grensgevallen' (3) voerden een tiental organisaties uit het land in september campagne. Om erop te wijzen dat deze mensen vaak duidelijk niet de intentie hadden zich elders te vestigen. De organisaties die de campagne voerden wijzen erop dat deze mensen slechts gehoorzaamden aan de oproep Nederland te verlaten. Ook zijn veel mensen uit humanitaire noodzaak naar een buurland vertrokken. Bijvoorbeeld om medische zorg of een dak boven het hoofd van hun kinderen te kunnen krijgen. De campagne kreeg veel lokale politieke steun. De landelijke politiek heeft tot nu toe terughoudend gereageerd. Er zullen altijd grensgevallen blijven, is de redenering. Ook wijzen kamerleden erop dat de regeling met moeite tot stand is gekomen en niet opgerekt kan worden. De lobby bij de landelijke politiek gaat door hoewel mensen nu via procederen een vergunning kunnen proberen te krijgen. De pardonregeling was onder meer bedoeld om een eind te maken aan de vele procedures van vluchtelingen die hier al jarenlang verblijven. De uitspraak van de Raad van State is dus voor sommige politici even slikken.
Foute kinderen?
Voorbeeld Utrechts grensgeval
Net langer dan twee weken weg
Noten:
(1) De pardonregeling heet officieel: regeling afwikkeling nalatenschap oude vreemdelingenwet. De nieuwe vreemdelingenwet trad per 1 april 2001 in werking. Mensen die voor die datum asiel vroegen, komen in aanmerking voor het pardon als ze onafgebroken in Nederland verbleven en geen sprake is van contra-indicaties. (3) Op www.grensgevallen.com is meer informatie te vinden over de campagne. (4) Vluchtelingen die verdacht worden van oorlogsmisdaden of schending van mensenrechten krijgen het zogenoemde 1F stempel, volgens standaardrichtlijnen gebaseerd op de positie die ze in leger of bestuur van het land van herkomst hadden. Daarbij is geen sprake van bewijs of veroordeling. (uit: Alert!, nummer 4, december 2008. Alert! is een uitgave van de Anti-Fascistische Actie Nederland - AFA)
|