Juridisch Hoekje

Juridisch hoekje: Je rechten als demonstrant in Duitsland

Marianne Vermeer

Wellicht kom je wel eens naar een actie van laatzenietlopen.nl of van Anti Fascistische Actie. In een poging om de openbare orde te handhaven is de agent daarbij vaak in grote getale aanwezig. Om je een inzicht te geven wat je in sommige gevallen kunt verwachten van de politie: het juridische hoekje. Met deze keer demonstreren over de grens. Waar moet je op letten en wat zijn je rechten in Duitsland?

Identificatie
In heel Duitsland geldt een identificatieplicht. Als je die niet kunt tonen kan de politie je tijdelijk overbrengen naar het politiebureau ter vaststelling van je identiteit. Ze mogen je 12 uur vasthouden. Naast de ID-plicht ben je ook verplicht om je gegevens op te geven, dit zijn

- je (meisjes)naam en voornaam
- je adres
- je beroep
- je geboortedatum en geboorteplaats
- je burgerlijke status
- je nationaliteit

Je kunt weigeren dit te geven, maar dan mogen ze foto's en vingerafdrukken van je nemen. Bovendien geldt er een boete van een paar honderd euro. Maar als ze niet weten waar ze die heen moeten sturen houdt het natuurlijk op.

Vermommen
Demonstranten is het verboden om zich op welke manier dan ook onherkenbaar te maken. Dus ook zonnebrillen en shawls mogen niet. De politie in Duitsland sleept gemaskerde mensen gewoon uit de demo. Op clowns reageert elk korps weer anders, technisch gezien wordt het wel gezien als vermommen en kunnen mensen worden aangehouden. Ook het alleen al bij je hebben van vermommingen kan tot aanhouding leiden. Let ook op: in Duitsland mag je niet demonstreren in uniform, ook meerdere mensen in dezelfde outfit kunnen onder dit verbod vallen.

Symbolen en leuzen
Opvallend genoeg zijn bepaalde symbolen verboden in Duitsland. Zoals het logo van de Rote Armee Fraktion (RAF), het logo van de Koerdische Arbeiders Partij (PKK) en afbeeldingen van hun leider met vermorzelde hakenkruisen is geprobeerd, maar (nog) niet gelukt. Het scanderen van leuzen als ACAB (all cops are bastards), zal ook op politieoptreden kunnen rekenen evenals het verbranden van de nationale vlag, of die van bevriende naties.

Wapens
Naast dat wapens uiteraard verboden zijn bij demonstraties zijn ook spullen waarmee mensen zich kunnen verdedigen niet toegestaan. Hier vallen onder andere onder: helmen, scheenbeschermers, duikbrilletjes en gasmaskers. In Duitsland is het ook gebeurd dat schoenen met stalen neuzen als wapens werden beschouwd, alsmede glazen flessen of blikjes frisdrank.

DNA
In Duitsland mogen ze bloed afnemen voor een alcohol of drugstest en speeksel voor een DNA-analyse. Je hoeft hier niet vrijwillig mee in te stemmen. Zonder toestemming moeten ze het aan een rechter voorleggen, die moet een bevel afgeven waartegen je weer in beroep kunt gaan. Bloed afnemen moet door een dokter gebeuren, speeksel mag de politie zelf doen. Je hoeft niet mee te werken, maar ze kunnen het dan met geweld afdwingen. Als je je verzet, kun je bovendien een aanklacht verwachten. Of ze het afgenomen DNA ook daadwerkelijk mogen gebruiken hangt weer er van af of je hebt ingestemd of als een rechter het heeft opgelegd, is dit niet zo dan is het niet toelaatbaar als bewijs. Let op dat ze je DNA-materiaal wel kunnen opslaan voor gebruik in de toekomst. Zo kan het je blijven achtervolgen.

Arrestatie
Hoe lang ze je kunnen vasthouden hangt af van de reden waarvoor je gearresteerd bent. Voor het vaststellen van je identiteit is dat dus 12 uur, als je verdachte bent van een misdrijf of overtreding maximaal 48 uur. Daarna word je vrijgelaten of zijn er de volgende mogelijkheden. Er kan een snelrechtprocedure wordt toegepast. Een verdachte kan, als de zaak simpel is en het bewijs overduidelijk, gelijk na arrestatie berecht worden. Je hebt alleen recht op een advocaat als je verwachte straf meer dan 6 maanden cel is. Buitenlanders hebben recht op vertaling. Wat ook kan is dat een rechter beslist je vast te houden wegens vluchtgevaar voor maximaal 6 maanden. Dit is echter alleen als er serieuze aantijgingen tegen je bestaan en geen vast geldig adres hebt. Buitenlanders van buiten de EU kunnen zelfs voor kleine vergrijpen worden vastgezet in afwachting van uitzetting. Je hoeft dan niet eens per se veroordeeld zijn, een verdenking van bijvoorbeeld openbare ordeverstoring bij een illegale demonstratie is al voldoende. Niet EU burgers hebben wel het recht om hun consulaat op de hoogte te stellen.

(Voor meer info zie www.rote-hilfe.de)

(uit: Alert!, nummer 4, december 2010. Alert! is een uitgave van de Anti-Fascistische Actie Nederland - AFA)