ISBN 9950-319-01-3 www.atg.ps; 25 Euro; te bestellen via www.rooierat.nl

Nog steeds zijn het Israelische tour-operators, die hun toeristengroepen in bussen en zorgvuldig afgeschermd door Israelische gidsen naar bijvoorbeeld Betlehem rijden. Deze toeristen krijgen van de Israelische reisgidsen een oppervlakkig beeld van Palestijnen voorgeschoteld, vaak doorspekt met vijandbeelden. Zij flitsen het gebied in en uit, zonder een Palestijn te spreken, laat staan een maaltijd te genieten in een Palestijns restaurant, een nacht door te brengen in een pension of iets in een Palestijnse winkel te kopen. Eigenlijk hebben zij geen flauw idee dat zij niet in Israel zijn, maar in bezet Palestina.

De ATG-reisgids is een van de eerste in zijn soort en laat zien dat Palestina een rijke geschiedenis heeft, een diverse maatschappij, uitzonderlijk interessante toeristische locaties en een vitale moderne cultuur. De gids is een persoonlijke uitnodiging om naar Palestina te komen. De ATG beseft dat de bezetting het niet aantrekkelijker maakt om als toerist naar Palestina te komen, maar juist contact met de buitenwereld in zo'n situatie is van levensbelang voor de Palestijnen, benadrukken de samenstellers.

Door de brede, maar compacte en gedetailleerde opzet is het een onmisbaar werkje om tijdens een rondreis door Palestina op zak te hebben. De ATG kan bovendien politieke en culturele reizen, of een fact finding mission faciliteren.

De gids staat boordevol feiten en up to date kaarten en in elk behandeld onderwerp komt de bezetting om de hoek kijken, waarmee wordt aangetoond hoe diep de Israelische bezetting ingrijpt op alle facetten van het leven van de Palestijnen. Alleen de vogels lijken zich aan de bezetting te onttrekken, alhoewel ook voor hen water een belangrijke rol speelt. De olijfboom is natuurlijk een bekend verhaal. Door de restricties op goederenverkeer is de Palestijnse export van olijfolie naar Arabische landen vrijwel stil komen te liggen. Toch zijn er op de Westelijke Jordaanoever nog altijd 285 olijfpersen operatief.

In de reisgids worden de historische beschouwingen afgewisseld met gedichten van Palestijnen, maar ook met en staatjes met cijfers. Een voorbeeld: in de loop van de Eerste Intifada [1987-1993] zijn 1222 Palestijnen gedood, onder wie 362 kinderen onder de 16 jaar; 18.211 Palestijnen zijn gevangengezet; meer dan 2000 huizen zijn met de grond gelijk gemaakt en 185.489 bomen ontworteld of gekapt; 41.205 km2 grond is geconfisqueerd. In een reisgids verwacht dergelijke cijfers niet. Daarom zijn ze des te confronterender.

Kortom, een onmisbare gids voor elk politieke of culturele reis naar Palestina.

Jeroen Bosch is publicist

Eerder gepubliceerd in Soemoed, de tweemaandelijkse uitgave van het Nederlands Palestina Komitee, jaargang 37, nummer 1 (januari-februari 2009). Een abonnement op Soemoed heb je door overmaking van € 32,50 op giro 2047409 t.n.v. Stichting Palestina Publicaties, Amsterdam. Zie ook palestina-komitee.nl