alert!Verkiezingen en extreemrechts in Utrecht door de jaren heen

Lees onderaan verder: 'Wie is die Wim Vreeswijk eigenlijk?' door Kafka

AFA-Utrecht

Extreemrechtse partijen zijn al sinds 1980 actief in Utrecht. In september van dat jaar proberen de Nederlandse Volks Unie en de Centrumpartij middels pamfletten de opgewonden stemming in de Dichterswijk in Utrecht in hun voordeel om te zetten. Buurtbewoners stellen zich teweer tegen de vestiging van buitenlanders in hun wijk onder het motto 'laat ze maar naar een duur huis in Lunetten gaan'. Uiteindelijk blijkt de buurtopwinding (barricades ed) tegen gemeentelijk huisvestingsbeleid te gaan en zeker niet tegen buitenlanders. Met stickers van de CP en pamfletten van de NVU waarin staat dat "Mohammedanen tegen de ruiten spuwen als een Nederlander varkensvlees aan het bereiden is", bereiken de fascisten het tegengestelde: de wijk neemt collectief stelling tegen hen: "Trap niet in de pogingen om verdeeldheid te zaaien! Want de buurt is van ons en zeker niet van Glimmerveen en de zijnen!", zo staat in een buurtpamflet te lezen.

Verkiezingsposter uit 1977 van de NVU. Glimmerveen is nog altijd actief in nationaal socialistische kringen in Nederland en Duitsland
  NVU Flyer  
1986

Vreeswijk probeert in 1990 het stembureau binnen te komen om een stem op zichzelf uit te brengen. Demonstranten proberen dat te verhinderen en maken een mouw van Vreeswijks colbert buit
  Vreeswijk  
1990
Wim Vreeswijk wordt wederom in de raad gekozen, nu voor de Centrumdemocraten. Nummer 2 op de lijst is John Morren, ex-gouw-leider van de Vikingjeugd en begin jaren '80 actief lid van de Nederlandse Volks Unie en het Jongeren Front Nederland (JFN) en nauw bevriend met NSB-weduwe Rost van Tonningen. In 1986 wordt Morren gefotografeerd in Diksmuide, waar hij de Hitlergroet brengt. Ook op de lijst staat John van Prooijen, berucht nazi-skinhead (zie ook dossier After The Fire). Al jaren actief in het JFN en veroordeeld wegens het ingooien van ruiten bij buitenlandse organisaties, het molesteren van voorbijgangers en het verspreiden van nazi-propaganda van het nazi-verzendhuis Oi!-Stuffs en verspreiding van het skinheadfanzine Hou Contact.
In 4 jaar tijd is het Vreeswijk niet gelukt om zijn aanhang uit te breiden. Eerder raakte hij in opspraak door gesjoemel met handtekeningen en het zonder toestemming gebruiken van cartoons in zijn verkiezingsfolders. Hij wordt veroordeeld tot het betalen van f 6000,- boete. Ook dit jaar wordt op de dag van de installatie door anti-fascisten het stadhuis geblokkeerd. Vreeswijk mocht echter tegen de regels in overnachten in het stadhuis.

John Morren, ex-lid Viking Jeugd, CD en Nederlands Blok (derde van rechts) op de IJzerbedevaart in Diksmuide brengt de Hitlergroet
  Morren  
1994

John Morren (links) omarmt de zwarte weduwe Rost van Tonningen. Rechts op de foto de voormalige NSB-burgemeester van Renkum, Dhr. Zeilmaker
  Heubel  
1998

In 1988 loopt Wim Vreeswijk met vlag, achter hem Hans Janmaat en Wil Schuurman, mee met een demonstratie in Parijs van het Front National
  FN  



Vier van de zeven kandidaten komen van buiten Utrecht. J.M. Verhoef, op nummer 2, heeft ooit voor de Provinciale Statenverkiezingen in 1995 kandidaat voor de CD gestaan. De andere twee Utrechters, Mevrouw H.E.M. van de Weghe en J.H. Temming zijn respectievelijk 24 en 29 jaar oud en onbekend. Verder staan J.A Gilles, Wim Elsthout en R.D Hubbers (Zie Haarlem) uit Haarlem op de lijst. Elsthout is de bekendste van het stel en heeft pas zitting genomen in de Tweede Kamer als opvolger van de overleden Zonneveld.
Op de ondersteuningsgslijst staan hardnekkige leden als Delil en van Plateringen. Deze types doen echter niets anders dan trouw zijn aan de partij en dat is eigenlijk al eng genoeg. Ondersteuner dit jaar is ook SA Flantua, in 1994 nog ondersteuner van het Nederlands Blok. Wim Vreeswijk heeft vreemd genoeg de zittende kandidaten Morren en van Eijk op nummer 4 en 5 gezet. Op 2 en 3 staan Eric DuBlois uit Ede, waar het Nederlands Blok niet genoeg handtekeningen bij elkaar kreeg en Irene Vreeswijk-Mullaert, de huidige fractie-assistent en vrouw van Vreeswijk. Op de kandidatenlijst (30 personen maar liefst) staan verder Hans van Buuren, ondersteuner Centrumpartij in 1986 voor de gemeenteraadsverkiezingen, hoofd acquisitie van het Nederlands Blok, medewerker van het partijblad Noorderlicht en specialist in het intimideren van medewerkers van het Komitee Utrecht tegen Racisme en Fascisme KURF. Ook hier vinden we een Delil (Cor) terug, kennelijk heeft binnen de familie ook een scheuring plaatsgevonden. Delil stond in 1990 voor de gemeenteraadsverkiezingen kandidaat voor de CD, in 1991 op de kandidatenlijst voor de PS-verkiezingen voor de CD en in 1994 voor het Nederlands Blok) evenals JC Hoek (ondersteuner Centrumpartij in 1986 voor de gemeenteraadsverkiezingen, ondersteuner CP in '86 en CD in Tweede Kamer verkiezingen '89, ook al kandidaat voor CD in 1990, kandidaat Nederlands Blok voor de PS-verkiezingen 1995), Cor Visser (ook al kandidaat in 1994 en kandidaat PS '95) en Piet Bruins (ondersteuner Centrumpartij in 1986 voor de gemeenteraadsverkiezingen, ook kandidaat voor de CD in 1990). In 1998 houdt het Nederlands Blok uiteindelijk 1 raadszetel; de CD verdwijnt (ook landelijk) geheel van het toneel.

2000

Nederlands Blok verliest raadszetel
Met de herindelingsverkiezingen in 2000 verdween Wim Vreeswijk na 14 jaar uit de gemeenteraad in Utrecht. De anderhalve procent die het Nederlands Blok behaalde was niet genoeg voor een zetel. Toch leek hij lang op weg naar consolidatie van zijn zetel. De gemeente Utrecht legde hem in elk geval niets in de weg.

Verkiezingspamflet ten tijde van Vreeswijks periode in de Centrum Partij
  Pamflet Blok  
Zendtijd en gratis plakken
De Utrechtse fractievoorzitters hadden in het zogenaamde seniorenconvent, waar alle partijen behalve het Nederlands Blok in vertegenwoordigd zijn, een tijdje geleden besloten het plakken van posters in aanloop naar de verkiezingen over te laten aan de Dienst Stadsbeheer van de gemeente Utrecht. Zo werden er op 60 verkiezingsborden, ieder in zijn eigen vakje, posters geplakt van alle politieke partijen, ook van het Nederlands Blok. Groenlinks-voorman Giesberts: "Niemand heeft zich gerealiseerd dat we daarmee ook het Nederlands Blok een cadeautje gaven." Het Blok was beter vertegenwoordigd dan ooit op de verkiezingsborden; voorheen durfden de Blokkers zich in sommige wijken niet te laten zien uit angst de buurt uitgeklopt te worden. Een paar boze brieven naar de gemeente sorteerden geen reactie. Wel werd er bepaald niet fanatiek bijgeplakt door de Dienst Stadsbeheer, wanneer mensen de Blokposters afscheurden. Het blijft echter onduidelijk wat de Dienst had gedaan als het Nederlands Blok in plaats van de 'neutrale' poster die ze nu inleverde om geplakt te worden, de leus 'remigratie nu!' op hun posters had gezet.
TV-Utrecht maakte het nog bonter en presteerde het om zendtijd aan te bieden aan het Nederlands Blok. Zo waren er tot aan de avond voor de verkiezingen een tweetal spotjes te zien, waarin Wim Vreeswijk de Utrechtse burgers bang mag maken voor fictieve avondklokken, spuitende junks en stijgende criminaliteit. Goed, het is knullige tv, met een warrige, zenuwachtige Vreeswijk, die, bang om door een junk gerold te worden, schichtig om zich heen kijkt en uiteindelijk maar voor het politiebureau eindigt. En hij zegt geen strafbare dingen. Vreeswijk had sowieso al door dat het thema 'vreemdelingen als zondebok' niet werkte in Utrecht, er waren eenvoudigweg te weinig werklozen. Maar het blijft belachelijk dat TV-Utrecht deze zendtijd beschikbaar stelde. Ze waren het niet verplicht. Na enig aandringen brachten ze voor elke verkiezingsspotuitzending een tekstje in beeld, waarin ze duidelijk maakten dat deze uitzending in het kader was van de gelijke behandeling van alle politieke partijen. Iets wat degenen die protesteerden, met als initiatiefnemer het Komitee Utrecht tegen Racisme en Fascisme (Kurf), juist niet wilden. Een distantiering wat betreft suggestieviteit en het gedachtengoed van het Nederlands Blok kon er wat TV-Utrecht betrof niet af.

Hostels
Even leek Vreeswijk nog te gaan scoren toen het debat in de gemeenteraad plots, door veel verzet in de diverse buurten, weer over de geplande hostels voor dakloze verslaafden ging. Waar voorheen het hele college het plan steunde om verspreid over de stad hostels te plaatsen de komende jaren, gingen veel partijen met de verkiezingen in zicht, toch het beleid ter discussie stellen. Het Nederlands Blok, wat zich zo'n beetje als enige partij vanaf het begin af aan keerde tegen die hostels, leek garen te spinnen bij het debat. Het lukte Vreeswijk en co echter niet om dit potentiele winstpunt om te zetten, door bijvoorbeeld een op maat gesneden folder te verspreiden. Het echtpaar Vreeswijk bleef daarentegen hun algemene folder verspreiden, huis aan huis wijk na wijk, nacht na nacht. In de media en publieke optredens liep Vreeswijk wel tegen weerstand op; behoudens een ingezonden brief, wat hij als persbericht verspreidde, over de actie tegen Filip Dewinter, drong hij maar niet door in het Utrechts Nieuwsblad en de wijkbladen. Wel verschenen daarin brieven die de Utrechters opriepen om toch eindelijk eens die extreem-rechtse mafkees de raad uit te stemmen. Het centrum Mediawest, een communicatie-cursus project in de wijk Lombok, plaatste op haar home-page een linkenoverzicht naar alle partijen, maar als je die van het Blok volgde kwam je bij Kurf terecht, waar je tegeninformatie over het Nederlands Blok vond.
Nadat enkele landelijke dagbladen zijn citaten gebruikten in de overzichtsartikelen over extreem-rechts in Nederland (zie rubriek extreem-rechts in het nieuws elders in deze Alert!), was Vreeswijk het beu. Op de web-site van zijn partij liet hij de volgende boodschap zetten: "De pers is momenteel druk bezig om de partij de grond in te boren, door het Nederlands Blok als een Ultra rechtse partij met fascistische elementen te bestempelen! De Nederlanders van buitenlandse afkomst vormen al een dusdanige meerderheid dat zij zwaar vertegenwoordigd zijn in de media. Indien een specifieke groep in een gebied waar zij van oorsprong niet thuishoort, zwaar vertegenwoordigd is, en niet meer bereid is vrijwillig te vertrekken, dan is er sprake van een bezetting." Ook in deze provocatie trapten de Utrechtse media niet, al hadden ze met deze opmerkingen natuurlijk brandhout van het Blok kunnen maken.
Het Nederlands Blok had overigens haar verkiezingsprogramma op hun site gezet, volgens hen het bewijs dat ze niet racistisch waren. Hieronder is het een en ander eruit gelicht.

Niet racistisch?
Waar Wim Vreeswijk en zijn Nederlands Blok de laatste jaren zich vooral concentreerden op thema's als veiligheid, criminaliteit en drugsproblematiek, met daaraan op suggestieve manier de aanwezigheid van buitenlanders gekoppeld, laat het Nederlands Blok zich met haar nieuwe verkiezingsprogramma van haar racistische kant zien.
Onder het kopje 'Uitkeringsfraude en legitimatieplicht' wordt gesteld dat een fors aantal fraudeurs (mensen met een bijstandsuitkering die meer bijverdienen dan toegestaan is) van allochtone afkomst is. Waarmee het Nederlands Blok wil suggereren dat allochtonen fraudeurs zijn, in plaats van te concluderen dat de sociale uitkeringen te laag zijn.
Vreemd is dat, waar het Nederlands Blok zich eerst uitspreekt voor mono-etnische wijken en buurten, dit onder het kopje 'Minderhedenbeleid' weerspreekt door te zeggen dat zij 'etnische en culturele enclaves' en 'gettokwekerij' afwijzen. Hier zijn de programma-schrijvers van het Nederlands Blok het kennelijk niet geheel eens. Ook de eindredactie zag dit kennelijk over het hoofd.
Het Nederlands Blok is ook tegen het stemrecht voor buitenlanders. Zij vinden het ontoelaatbaar dat migranten, die na vijf jaar nog steeds niet gekozen hebben voor het Nederlands staatsburgerschap, stemrecht krijgen. Zij gaan hiermee voorbij aan het feit dat mensen een eigen keuze hebben welke (papieren) nationaliteit zij willen dragen, zeker gezien het feit dat veel landen van herkomst van migranten in Nederland geen dubbele nationaliteit toestaan.
Als 'milieupartij' pleit het Nederlands Blok voor opvang van asielzoekers in eigen regio, omdat dat 'qua diversiteit handhaving van de mens, sociaal gedrag, integratie en kostenbeheersing een veel verstandiger maatregel' is.
Natuurlijk worden er ook wat regels gewijdt aan de 'terreur' van Kurf, maar dat is niets nieuws. Dat ook de politie dit gezeur van het Nederlands Blok niet serieus neemt, laten de talloze gestrande 'smaadklachten' van het Nederlands Blok tegen Kurf wel zien. Overigens wilde het Blok ook een smaadklacht indienen tegen de makers van een postertje met de tekst: "Gezocht. De leider van het extreem-rechtse Nederlands Blok. Vriend van NSB-zwarte weduwe en Centrumdemocraat Janmaat." Onder de tekst was een foto afgebeeld met de drie, die lachend een glas heffen.

Wat nu?
Het is de vraag wat het echtpaar Vreeswijk en hun Nederlands Blok, zo'n veertig leden, waarvan er onder tien actief zijn, gaan doen. Vreeswijks belangrijkste bezigheid, het in de gemeenteraad zitten en zijn stukken voorbereiden, valt weg. Zijn vrouw Irene is fractie-assistent af. Waar Vreeswijk zich in de raad koest moest houden en nooit zijn racistische kaart speelde, maar integendeel redelijke en onschuldige stukken produceerde, kan hij nu, als 'actie-partij' misschien verder gaan. Hij liet het ook al doorschemeren in een van zijn interviews; op het verspreiden van enquetes over (on)veiligheid komen veel meer reacties dan op zijn folder. In Utrecht spelen genoeg zaken, waarop ingespeeld kan worden. Waarschijnlijk zijn we dan ook nog lang niet af van deze vreemde splinter.


Vreeswijk op 4 november 2004 op het Stadionplein in Amsterdam samen met de zogenaamde onderzoeksjournalist en Jonge Fortuynist Jaap de Wreede, ook uit Utrecht
  Jaap de Wreede  
Wie is die Wim Vreeswijk eigenlijk?

Onder de loep: Wim Vreeswijk

Kafka

Van 'Eigen Volk Eerst' naar 'Vol=Vol' tot 'Remigratie Nu!'

Vreeswijk in de CP
Begin jaren tachtig werd Vreeswijk lid van de Centrumpartij na een keer bij een toespraak van Janmaat geweest te zijn. Hij maakte een snelle start en werd samen met zijn buurman Henk de Wijer (1) de personificatie van de Centrumpartij in Midden-Nederland. Verder was Vreeswijk in 1983 oprichter van het eerste wetenschappelijk bureau van de Centrumpartij, de dr. Ernst Friedrich Schumacher Stichting, verzorgde hij al het drukwerk van de partij, van pamflet tot partijblad, en gaf het partijkader karatelessen.
In 1983 doet de Centrumpartij mee aan de eerste gemeenteraadsverkiezingen in Almere (2) . Janmaat is een jaar eerder in de Tweede Kamer gekozen en de partij wil ook deze verkiezingen tot een succes maken. Vreeswijk is de belangrijkste gangmaker van de campagne in Almere. De verkiezingen worden in september gehouden, maar de Centrumpartij probeert zich al vijf maanden eerder op de politiek landkaart te plaatsen door folderacties te houden. In april wordt er drie keer door de partij gefolderd, waarbij in totaal vijfendertig personen worden aangehouden, waaronder Vreeswijk. In zijn gezelschap zijn onder andere Hans Janmaat, diens lijfwacht Ton Hoogduin en R. Misset, nu actief in de NNP. Uiteindelijk gaat de partij in september de verkiezingen in met Vreeswijk als lijsttrekker en behaalt 9,2 % van de stemmen. Hiermee behaalt de Centrumpartij twee zetels en Nederland is wederom geschokt.

Sjacheren en ontduiken
In april 1984 probeert de gemeente Almere hem echter alweer uit de raad te zetten. Zijn voormalig collega-raadslid Ben Fresco heeft de Centrumpartij inmiddels verlaten en is daarna naar de pers gestapt met bewijsmateriaal over de woonplaats van Vreeswijk. Het blijkt echter niet mogelijk om hem alsnog het raadslidmaatschap te ontnemen en Vreeswijk blijft zitten tot 1986. Dan raakt hij in conflict met de opvolgster van Fresco, Lea d'Hont, en verlaat de gemeenteraad. In maart wordt Vreeswijk echter al weer herkozen, dit maal echter in de raad van zijn eigenlijke woonplaats Utrecht.

De geluidswagen van het Nederlands Blok werd met verfbommetjes bekogeld. Daarop trok de Utrechtse politie de vergunning in. Achter het stuur: ex-Nederlands Blok raadslid uit Almelo Henry Oudendijk, die zijn vuurwapen lijkt te trekken
  Henry Oudendijk  
Racistische conservatief in de Utrechtse gemeenteraad
Vreeswijk laat zich van 1986 tot en met 1990 in de gemeenteraad kennen als een racistische conservatief. Hij zet zich in tegen Blijf-van-mijn-Lijfhuizen, tegen kinderopvang, tegen deeltijdarbeid, tegen ontwikkelingshulp, tegen positieve discriminatie, tegen opvang van vluchtelingen, tegen anti-Apartheidspolitiek, tegen steun aan arbeidsprojecten voor migranten, voor lagere lasten voor autogebruikers, voor harder justitie/politieoptreden en voor steun aan de kleine middenstander en huizenbezitter.

"Homo's en andere foutjes van de natuur..."
Voor echte opschudding kan Vreeswijk in deze jaren niet zorgen. De enige keer dat hij de landelijke pers haalt is met een dure blunder. Hij produceert in 1989 een foldertje voor de Utrechtse CD-afdeling. Voor dit foldertje kopieert hij een aantal tekeningen van bekende cartoonisten. Deze tekenaars laten het er niet bij zitten en eisen een schadevergoeding. De Utrechtse rechtbank veroordeelt Vreeswijk uiteindelijk tot het betalen van zesduizend gulden vergoeding.
In 1990 doet Vreeswijk weer een gooi naar het raadslidmaatschap in Utrecht. Enige commotie ontstaat wanneer een groep activisten probeert hem het stemmen te beletten, wat echter mislukt. Vreeswijk wordt weer gekozen in de raad. Een jaar later wordt deze verkiezingsoverwinning gevolgd door nog een succes voor Vreeswijk wanneer hij ook gekozen wordt in de Provinciale Staten van Utrecht.
Vreeswijk blijft zich in raad en Staten druk maken over de bovengenoemde onderwerpen. In november 1992 weet hij nog een keer in opspraak te komen door het te hebben over "homo's en andere foutjes van de natuur die ongewild een achterstandsetiket krijgen opgeplakt." Vreeswijk wil een einde maken aan deze positieve discriminatie.

Philip Dewinter met Karel Dillen, nestor van Were Di/Dietsland Europa, die zich nog altijd inspant voor rehabilitatie van Vlaamse collaborateurs met het nazi-regime
  Vlaams Blok  
Vlaams Blok wil Nederlands Blok
De samenwerkingsbesprekingen lopen uiteindelijk op een drama uit: na een half jaar onderhandelen presenteert Filip de Winter het resultaat aan de pers. De Winter heeft echter niet op Janmaat gerekend, die het akkoord tijdens de persconferentie weer opblaast. Alle partijen gaan hierna weer hun eigen weg. Wat verder de rol moet zijn van het Nederlands Blok is op dat moment nog enigszins onduidelijk. Het lijkt aanvankelijk een vergaarbak te worden van personen die nergens anders terechtkunnen.
Vreeswijk wordt inmiddels door Janmaat geroyeerd uit de CD. Of Janmaat weet dat Vreeswijk het Nederlands Blok financieel steunt is niet bekend. Officieel wordt hij uit de partij gegooid omdat hij zich tegen het lidmaatschap van Joop Glimmerveen heeft verzet (overigens wordt Glimmerveen tijdens dezelfde vergadering als lid geroyeerd). Waarschijnlijker is dat Janmaat zich steeds meer bedreigd voelde in zijn positie als partijleider. Vreeswijk werd steeds meer (en dan met name door Filip de Winter) gezien als de geschikte man om extreem-rechts in Nederland te leiden. Daar komt nog bij dat Janmaat de paternalistische houding van Filip de Winter meer dan zat is, terwijl Vreeswijk steeds dichter tegen het Vlaams Blok aan gaat wrijven.

De Zwarte Weduwe
De Winter is overigens niet de enige die een gouden toekomst voor Vreeswijk ziet. Ook de weduwe Rost van Tonningen gelooft aanvankelijk in Vreeswijk. Met behulp van journalist Willem Oltmans komen Vreeswijk en Vierling bij elkaar in het huis van Rost. Zij voert een aantal gesprekken, maar komt uiteindelijk tot de conclusie dat Vreeswijk ook niet de redder van Nederland is: "Ik heb afstand genomen. Ik vind hem niets en ik heb het zo druk dat ik alleen degenen spreek die me interesseren. En daar hoort hij niet meer bij. Vreeswijk is zoals Janmaat. Het zijn geen mensen die vechten voor een ideaal, ze proberen zichzelf netjes neer te zetten en geld te verdienen."

Dictator in familiewinkel
Vanaf dat moment is het Vreeswijks doel om met steun van het Vlaams Blok de macht binnen extreem-rechts in Nederland naar zich toe te trekken. Daarvoor moet hij een partijorganisatie uit de grond zien te stampen. Zowel binnen het extreem-rechtse wereldje als vanuit de media en extreemrechts-watchers wordt het Nederlands Blok een goede kans gegeven om de leidende positie van de CD over te nemen. Vreeswijk wordt gezien als "coming man". In 1995 volgt de eerste testcase: de Provinciale Statenverkiezingen. Het Nederlands Blok doet mee in Friesland, Gelderland, Utrecht, Zuid-Holland en Limburg. Vanaf begin dat jaar draait de propagandamachine volop: folderactie volgt op folderactie, bijeenkomst op bijeenkomst en tot twee keer toe wordt door het Blok aangekondigd anti-fascistische demonstraties te verstoren met knokploegen. Deze enorme inspanning zorgt voor hooggespannen verwachtingen binnen de partij, die echter niet bewaarheid worden: de ene zetel die het Nederlands Blok innam (provincie Utrecht) gaat verloren en er wordt geen enkele gewonnen. Concurrent CD weet in drie provincies succes te boeken. Deze teleurstelling komt hard aan. Wanneer de kring Friesland kort daarna in opspraak komt doordat een verkiezingskandidaat met een gewelddadig verleden iemand doodsteekt in een kroegruzie, houdt Douwe van der Bos het voor gezien.

Het Nederlands Blok probeert het echter nog een keer. In november 1995 worden er in Den Bosch verkiezingen gehouden vanwege een gemeentelijke herindeling. De partij wil meedoen en voert een half jaar lang propaganda-acties onder leiding van lijsstrekker Mario Neef. De partij lijkt een kans te maken, aangezien de CD in 1994 drie zetels haalde in deze stad. Ondanks massaal folderen en stickeren en ondanks dat de partij flink probeert te stoken rond de vestiging van een verslaafdenopvang, wordt geen enkele zetel behaald (11).

Marco van Basten
Deze verkiezingen zullen voor extreemrechts in Nederland desastreus verlopen. Voor deze verkiezingen is een nieuwe handtekeningen-eis van kracht. Deelnemende partijen moeten voor deelname veel meer steun-handtekeningen verzamelen om in een kiesdistrict mee te mogen doen. Het Nederlands Blok wil in meer plaatsen mee gaan doen, maar slaagt er alleen in Utrecht in om voldoende handtekeningen op te halen. In Leeuwarden onderneemt Hendrik Sybrandy (tegenwoordig actief voor de NNP) een halfslachtige poging en weet acht handtekeningen bij elkaar te scharrelen. Ook in Ede weet de partij, onder aanvoering van Eric de Blois, slechts twaalf handtekeningen te verzamelen. In Utrecht weet Vreeswijk zich overigens wel te handhaven als raadslid, alle andere raadsleden die de afgelopen vier jaar naar het Nederlands Blok waren overgelopen, raken hun zetels echter kwijt.
Na dit debacle is er eigenlijk nauwelijks meer iets van Vreeswijk en het Nederlands Blok vernomen. Vreeswijk bezoekt de raadsvergaderingen in Utrecht, berijdt daar zijn stokpaardjes en schrijft af en toe iets in het krantje van de gemeente. Of hij de klap van de Statenverkiezingen niet te boven is gekomen is, is moeilijk te zeggen. Waarschijnlijk zullen we tot de gemeenteraadsverkiezingen van 2002, wanneer Vreeswijk zijn zetel weer moet bevechten, bitter weinig van hem horen. Maar wij zullen de laatsten zijn om daarover te klagen.

In de winter van 2000 geschreven door Antifascistische Onderzoeksgroep Kafka

Noten:
1 Henk de Wijer was een Utrechtse geschiedenisleraar die in de beginjaren van de Centrumpartij bijzonder actief was. Uiteindelijk werd hij vanwege zijn politieke activiteiten ontslagen. Toen de Centrumpartij vervolgens ook nog scheurde hield De Wijer het voor gezien. In de jaren negentig staken echter veelvuldig geruchten de kop op dat DeWijer op de achtergrond actief was bij het Nederlands Blok en onder andere speeches schreef voor Wim Vreeswijk.
2 Voor 1983 viel Almere onder de Zuidelijke Ijsselmeerpolders en was geen zelfstandige gemeente.
3 Jan Bierma van Bierma Vastgoed bv was een beruchte speculant/huisjesmelker in Utrecht die samen met Vreeswijk het beheer deed van tientallen panden van andere huizenbezitters.
4 Dick Ramkema uit Utrecht heeft alle hoeken en gaten van extreem-rechts in Nederland gezien en is met name berucht om zijn betrokkenheid bij het revisionisme in de jaren tachtig. Zijn conflict met Vreeswijk heeft overigens niet kunnen voorkomen dat hij in 1994 zijn handtekening zette voor verkiezingsdeelname van het Nederlands Blok. Recentelijk dook Ramkema nog op als brievenschrijver in het blaadje van de Amsterdamse afdeling van de NNP.
5 Vierling, Steemers en Lindenburg waren ten tijde van de oprichting afkomstig uit de Realisten Nederland, een extreem-rechtse splinter. Vreeswijk is zelf ook donateur van deze club.
7 Lindenburg liet het er overigens niet bij zitten en spande een procedure aan, die hij verloor. De ruzie liep dermate uit de hand dat Lindenburgs huis, van gevel tot en met gazon, werd ondergekalkt met hakenkruizen. Een anonieme extreemrechtse bron vertelde aan de Nieuwe Revu dat Vreeswijk de dader van deze kladactie was.
8 Op 26 oktober 1994 lopen John Morren en Henny van Eijk over van de CD naar het Nederlands Blok. Martin de Regt is vanaf dat moment tot aan zijn royement in juni 1996 het enige resterende CD-raadslid in Utrecht.
9 Interressant detail is dat Van der Bos net als Vreeswijk in de huizenbranche zit.
11 Een deel van de Bossche aanhang van het Nederlands Blok zit geconcentreerd op het Hugo Verriesthof. Dit straatje komt in de zomer van 1997 in het nieuws wanneer de vestiging van een Somalisch gezin door een deel van deze aanhang wordt voorkomen. Er wordt een kleine demonstratie met racistische spandoeken gehouden en het Somalische gezin wordt serieus bedreigd.

-- begin citaat --

Notulen Utrechtse Gemeenteraad 27 Augustus 1987

27. Voorstel tot aankoop van perceel Plompentorengracht nrs. 10-10bis (Gedr. Verz. 1987, nr. 300).

De heer VREESWIJK (Centrumpartij)

"Mijnheer de voorzitter! Het onroerend goed Plompetorengracht 10-10 bis fungeert thans als bolwerk van krakers, anarchisten, staatsvijandige c.q. ondermijnende elementen, figuren die ook..."

De heer VAN HASSEL (wethouder)

"Mijnheer de voorzitter! Ik ben er bang voor dat de spreker in de war is met het pand Plompentorengracht 8."

-- einde citaat --

terug naar inhoud